หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง หมายถึงอะไร? สำนวน สุภาษิตไทยที่กล่าวว่า หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง หมายถึง (สำ) น. คนที่มีปฏิภาณไหวพริบตามธรรมชาติโดยไม่ต้องมีใครสอน อ้างอิงจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔
สำนวน หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การที่คนที่มีปฏิภาณไหวพริบตามธรรมชาติโดยไม่ต้องมีใครสอน.
ที่มาของสำนวน หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง มาจาก การเปรียบเปรยถึงการที่หนามแหลมนั้น มักจะแหลมด้วยตัวของมันเอง โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีใครไปเสี้ยมหรือ ทำให้แหลมคม มะนาวก็เช่นเดียวกัน เมื่อติดเป็นผลมะนาวแล้ว ตัวลูกมะนาวนั้นก็จะมีลักษณะที่กลมด้วยตัวของมันเอง โดยที่ไม่มีใครต้องไปกลึงให้มันกลมนั่นเอง จึงได้มีการนำเอาสิ่งดังกล่าวไปเปรียบเทียบกับคนที่มีความฉลาด ก็จะฉลาดเองโยที่ไม่จำเป็นต้องมีใครสอน.
- หนาม หมายถึง น. ส่วนแหลม ๆ ที่งอกออกจากต้นหรือกิ่งของไม้บางชนิดเป็นต้น เช่น หนามงิ้ว หนามพุทรา.
- แหลม หมายถึง (๑) [แหฺลม] ว. มีปลายเสี้ยมคม เช่น มีดปลายแหลม
- ไม่มี หมายถึง ว. มิ, คำปฏิเสธความหมายของคำที่อยู่ถัดไป เช่น ไม่กิน ไม่ดี, ถ้าอยู่ท้ายคำ ต้องมีคำ หา อยู่หน้า เช่น หากินไม่.
- ใคร หมายถึง [ไคฺร] ส. ผู้ใดผู้หนึ่ง, คนใดคนหนึ่ง, (ซึ่งมิได้กำหนดแน่นอนลงไป) เช่น ฉันไม่อยากพึ่งใคร ใคร ๆ ก็ช่วยอะไรเขาไม่ได้.
- เสี้ยม หมายถึง (๑) ก. ทำให้แหลม เช่น เสี้ยมไม้
- มะนาว หมายถึง น. ชื่อไม้พุ่มชนิดCitrus aurantifolia (Christm.) Swingle ในวงศ์ Rutaceae ผลเล็ก ๆ รสเปรี้ยว ใช้ปรุงอาหาร.
- กลม หมายถึง (๑) [กฺลม] ว. มีสัณฐานโดยรอบไม่เป็นเหลี่ยม, ถ้าเหมือนลูกหิน เรียกว่า ลูกกลม, ถ้าเหมือนเส้นที่ลากเป็นวงมาจดกัน โดยมีเส้นรัศมียาวเท่ากัน เรียกว่า วงกลม, ถ้าเหมือนสตางค์ เรียกว่า กลมแบน, ถ้าเหมือนกระบอกไม้ไผ่ เรียกว่า กลมยาว, ถ้าเหมือนไข่ไก่ แต่หัวและท้ายเท่ากัน เรียกว่า กลมรี
- เกลี้ยง หมายถึง (๑) [เกฺลี้ยง] ว. เรียบ ๆ ไม่ขรุขระหรือไม่มีลวดลาย
- กลึง หมายถึง [กฺลึง] ก. ทำให้เป็นรูปทรงกลม รูปทรงกระบอก หรือรูปทรงต่าง ๆ โดยทำให้วัตถุที่จะกลึงนั้นหมุนรอบตัว แล้วสกัดด้วยสิ่วเอาส่วนย่อยออกให้คงไว้แต่รูปทรงที่ต้องการ.
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง ในประโยค
1. “ เด็กคนนี้ช่างพูดช่างเจรจาเหลือเกินทั้งๆที่ไม่มีใครสอน เหมือนคำโบราณที่ได้กล่าวไว้ว่า “ มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง ” .
2. เด็กคนนี้มีอายุเพียงแค่ 12 ปีแต่มีความสามารถในการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ได้อัจฉริยะจริงๆ อย่างที่โบราณว่ามะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง
3. มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึงจริงๆ เขาเป็นเด็กกำพร้าไม่มีพ่อแม่ แต่เขากลับมีความสามารถป็นที่จับตามองจนกลายมาเป็นผู้บริหารธุรกิจ 100 ล้านด้วยวัยเพียง 25 ปี
4. วิธีเรียนรู้ ในเรื่องใหม่ๆ ในสิ่งใหม่ๆ เป็นทักษะที่ต้องฝึกฝนให้เกิดความชำนาญ ซึ่งก็จะช่วยให้เรียนรู้เรื่องใหม่หรือเข้าใจอะไร ได้เร็วกว่าปกติ ประสบการณ์ความรู้ก็จะทำให้คนเรามีความฉลาดมากขึ้น ต่อไปการเรียนรู้อะไรก็จะเป็นเรื่องง่าย โดยไม่ต้องมี คนสอน เข้าทำนอง หนามแหลมไม่มีคนเสี้ยมมะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีคนกลึง เมื่อสมองถูกฝึกฝนมาอย่างดีแล้ว จะเรียนรู้อะไรก็ เข้าใจได้เร็วเข้าใจได้ง่าย
5. คนมีสติปัญญาดีเป็นคนเก่งคนฉลาด คนประเภทนี้ มีไม่น้อยที่ไม่ประสบความสำเร็จ ในหน้าที่การงานหรือในชีวิต เพราะความ ฉลาดของคนเรานั้นก็มีหลายแบบ และคนฉลาดมักจะถือว่าตัวเองมีความฉลาดมากกว่าคนอื่น จึงมักเกิดความประมาทในการทำ งาน ไม่ทำอย่างจริงๆ จังๆ แต่สนใจแค่ว่า จะแสดงความโดดเด่น ในเรื่องความฉลาดของตัวเองอย่างไรเท่านั้น เหมือนมีความ สามารถไว้โชว์ไว้อวด บางคนก็กลายเป็นคนประเภท ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด ก็มาก
6. หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม หมายถึง คนที่มีปฏิภาณไหวพริบตามธรรมชาติโดยไม่ต้องมีใครสอน มักใช้เข้าคู่กับมะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง ตัวอย่างเช่น แม้เขาจะไม่ได้ร่ำเรียนอะไรมากมาย แต่ก็เป็นคนฉลาดหลักแหลมมาก นี่ละที่เขาว่า หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม
