ลิงได้แก้ว หรือ วานรได้แก้ว หมายถึงอะไร? สำนวน สุภาษิตไทยที่กล่าวว่า ลิงได้แก้ว หมายถึง (สำ) น. ผู้ที่ไม่รู้คุณค่าของสิ่งมีค่าที่ได้มาหรือที่มีอยู่, วานรได้แก้ว ก็ว่า. อ้างอิงจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔
สำนวน ลิงได้แก้ว ใช้ในการเปรียบเปรยถึง ที่ไม่รู้คุณค่าของสิ่งมีค่าที่ได้มาหรือที่มีอยู่
ที่มาของสำนวน ลิงได้แก้ว โบราณท่านเปรียบ “วานร” หรือ “ลิง” กับคนที่ไม่รู้ค่าของสิ่งของที่ได้มาหรือสูงค่าควรแก่การถนอมรักษาขนาดไหน การ “ยื่นแก้วให้วานร” จึงเท่ากับให้ไปเสียเปล่า ไม่เกิดประโยชน์อันใด เพราะคนที่ได้รับไม่รู้ค่าของสิ่งนั้น สิ่งที่มีคุณค่า ถ้าตกไปอยู่ในครอบครองของผู้ไม่รู้ค่าก็ไม่ผิดอะไรกับ “วานรได้แก้ว”.
ลิง หมายถึง (๑) น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลายสกุลในอันดับ Primates ลักษณะคล้ายคน แขนขายาว ตีนหน้าและตีนหลังใช้จับเกาะได้ มีทั้งชนิดที่มีหาง เช่น ลิงวอก [Macaca mulatta (Zimmermann)] และชนิดที่ไม่มีหาง เช่น กอริลลา (Gorilla gorilla Savage & Wyman).
ได้ หมายถึง (๑) ก. รับมาหรือตกมาเป็นของตัว เช่น ได้เงิน ได้ลูกได้แผล
แก้ว หมายถึง (๑) น. หินแข็งใส แลลอดเข้าไปข้างในได้ ได้แก่จำพวกเพชรพลอย, ของที่ทำเทียมให้มีลักษณะเช่นนั้น, ของที่ได้จากการใช้ทรายขาวเป็นส่วนประกอบสำคัญมาหลอมกับสารที่มีสมบัติเป็นด่างเช่นออกไซด์ของโซเดียม ออกไซด์ของแคลเซียม แล้วมีลักษณะเช่นนั้น
ตัวอย่าง การใช้งาน สำนวน ลิงได้แก้ว ในประโยค
1. น่าเสียดายเขามีกล้องถ่ายระดับที่ช่างภาพใช้กัน แต่เขากลับไม่เอามาใช้เลยอย่างนี้มันลิงได้แก้วแท้ ๆ
2. อย่าไปซื้อหนังสือให้คนที่ไม่ชอบอ่านหนังสือเลย สุดท้ายก็ลิงได้แก้วสำหรับเขาก็ไม่มีค่าอะไร
3. คนที่ได้ของมีค่า ไม่ว่าจะเป็น แก้ว แหวน เงินทอง แต่หากไม่รู้ว่าสิ่งนั้นมีค่า ก็เหมือน วานรได้แก้ว ได้มาแล้วก็อาจจะสนใจ แค่ในช่วงแรกหยิบมาดูบ้าง ว่ามันคืออะไร แล้วก็จะไม่สนใจ ทิ้งขว้างไม่ไยดี กว่าจะรู้ว่าสิ่งนั้นมีค่าก็ต่อเมื่อถึงเวลาของมัน ซึ่ง อาจจะสายเกินไปแล้ว เพราะสิ่งของนั้นไม่อยู่แล้ว
4. ลิงได้แก้ว หรือ วานรได้แก้ว สำนวนนี้หมายความว่า ผู้ที่ไม่รู้คุณค่าของสิ่งมีค่าที่ได้มาหรือมีอยู่ หากลิงได้กล้วยมา แม้จะได้แค่ผลเดียว ก็ย่อมมีประโยชน์กว่าแก้ว
5. “วานรได้แก้ว” นั้น เป็น “ทำนองเดียวกับไก่ได้พลอย” คือไม่รู้คุณค่าของสิ่งที่ตนมีอยู่ เมื่อลิงได้แก้วมณีอันมีค่าก็จะนำไปโยนเล่นจนแก้วตกแตกเสียหาย
6. 6. พวกคุณดูป้า ๆ แผนกนั้นซิ เจ้านายอุตส่าซื้อคอมพิวเตอร์รุ่นใหม่ล่าสุดพร้อมซอฟ แวร์บัญชีชั้นยอดให้ แต่ก็เหมือนยื่นแก้วให้วานรเลย เพราะแกก็ยังใช้พิมพ์ดีดและเครื่องคิดเลขเหมือนเดิม
7. 7. ต่อให้ผลิตภัณฑ์หรือบริการของคุณดีแค่ไหน หากได้รับการนำเสนอไปยังกลุ่มเป้าหมายที่ไม่ใช่ ก็ไม่ต่างกับสุภาษิตที่ว่า ยื่นแก้วให้วานร .
8. เครื่องประดับมุกต่างๆ อาจเปรียบเหมือน "เอาสร้อยไข่มุกสวมให้สุกร" เหมือนสำนวน "ยื่นแก้วให้วานร" =เอาของมีค่าไปให้กับคนที่ไม่รู้ค่าของมัน
9. ยื่นแก้วให้วานร = Cast your pearls before swine = การให้ของมีค่ากับคนที่ไม่รู้ค่าย่อมไม่เกิดความหมายหรือเกิดประโยชน์ใด ๆ.
10. เดรัจฉานย่อมไม่รู้ว่าของสิ่งไหนมีราคาหรือไม่มีราคา เมื่อใครยื่น อะไรให้ก็นําไปกัดไปแทะกินนึกว่าเป็นอาหาร ยื่นแก้วให้วานร จึงหมายความว่า ให้ของมีค่าแก่คนที่ไม่รู้จักค่า ของสิ่งนั้น.
11. เสนอแนะให้ตัดวิชาพระพุทธศาสนาออกจากหลักสูตร ทั้งๆ ที่วิชานี้มีคุณค่าอย่างยิ่งต่อการดำเนินชีวิตอย่างสันติสุข กรณีนี้ก็คงเป็นทำนองเดียวกับวานรได้แก้วนั่นเอง.
12. เฮนริค มคิทาร์ยาน เพลย์เมกเกอร์ของ อาร์เซน่อล ได้ทีหลอกด่า แมนฯ ยูไนเต็ด อดีตต้นสังกัดว่าทำตัวเหมือน - วานรได้แก้ว หัวล้านได้หวี.