สำนวน พระอิฐพระปูน ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การนิ่งเฉย หรือวางเฉยต่อสิ่งต่างๆ โดยไม่รู้สึกยินดียินร้ายกับสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้น
ที่มาของสำนวน พระอิฐพระปูน เป็นการเปรียบเทียบถึงพระพุทธรูปที่สร้างด้วยอิฐ โบกด้วยปูน ซึ่งองค์พระนิ่งเฉยไม่กระดุกกระดิกอยู่อย่างไรก็อยู่อย่างนั้น ไม่มีความรู้สึก
- พระ หมายถึง (๑) [พฺระ] น. คำใช้แทนชื่อเรียกภิกษุสงฆ์ เช่น วัดนี้มีพระกี่รูป พระลงโบสถ์, พระพุทธรูป เช่น ชักพระ ไหว้พระในโบสถ์, พระพุทธเจ้า หรือเนื่องด้วยพระพุทธเจ้า เช่น เมืองพระ คำพระ พระมาตรัส, ชื่อวันประชุมถือศีลฟังธรรมในพระพุทธศาสนา เดือนหนึ่งมี ๔ วัน คือ วันขึ้น ๘ ค่ำ ขึ้น ๑๕ ค่ำ แรม ๘ ค่ำ และแรม ๑๕ ค่ำ ถ้าเป็นเดือนขาดก็แรม ๑๔ ค่ำ เรียกว่า วันพระ
- อิฐ หมายถึง (๑) [อิด] น. ดินเผามีลักษณะเป็นทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าใช้ก่อตึกและกำแพงเป็นต้น (ป. อิฏฺกา; ส. อิษฺฏกา).
- ปูน หมายถึง (๑) น. หินปูนหรือเปลือกหอยเมื่อถูกเผาจนสลายตัว, ปูนกินกับหมากหรือปูนแดง ในคำเช่น ป้ายปูน ปูนกัดปาก, ปูนขาว ในคำว่า ฉาบนํ้าปูน
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน พระอิฐพระปูน ในประโยค
1. ฉันไม่ใช่พระอิฐพระปูนนะ ที่โดนดูถูกเหยียดหยามแล้วจะทนนิ่งเฉยอยู่ได้2. เมื่อวานฝนตกหนัก ทำให้น้ำในแม่น้ำหลังหมู่บายระบายออกไม่ทัน ชาวบ้านก็ช่วยกันขนเอากระสอบทรายไปกั้น เว้นแต่สมชายคนเดียวที่ไม่ยอมมาช่วย เอาแต่นิ่งเฉยเหมือนพระอิฐพระปูน
3. ฉันเป็นคนนะไม่ใช่พระอิฐพระปูนที่จะไม่มีความรู้สึก ใครจะไปยืนนิ่งทนให้เขาว่ากล่าวเสียๆหายๆได้
4. ผู้ชายไม่ใช่พระอิฐพระปูนนะเธอ จะทำอะไรก็ระมัดระวังตัวไว้บ้าง เธอไปให้ความสนิทสนมชิดใกล้กับเขามากๆ เขาก็รู้สึกหวั่นไหวได้
5. ส.ว.กิตติศักดิ์ แจง ยุทธพงศ์ ด่ากราดกลางสภาฯไม่หยุด เป็นเหตุทนไม่ไหว ลั่นไม่ใช่พระอิฐพระปูน เลยไม่ไหวขอเดี่ยวกันตัวต่อตัว.
6. ถึงจะเป็นพระก็เป็นผู้ชายนะไม่ใช่พระอิฐพระปูน เธอแต่งตัวแบบนี้ไปมันไม่เหมาะนะ
7. ฉันไม่ใช่พระอิฐพระปูนนะที่เห็นว่าฉันไม่ว่าอะไรแล้วจะมาทำอะไรก็ได้ตามใจชอบแบบนี้
8. แฟนเราคงเป็นพระอิฐพระปูนมั้ง. ความรักวัยทำงาน ปัญหาครอบครัว ความรักวัยรุ่น. เบื่อแฟนสุดๆ นานๆจะมาหาเราซักที มาถึงก็นอน เล่นเกมส์ อย่างเดียวเลย
9. ฉันไม่ใช่พระอิฐพระปูน จะเกิดอะไรเธอก็รู้ รู้ รู้ เธอเอาไม่อยู่แล้วแอน ฉันเอาไม่อยู่แล้วแอน เป็นแฟนกันโดยประมาท ถ้าเธอไม่อยากหลงใคร จนหัวปักหัวปำ อย่าทำอย่างนี้เดี๋ยวผีผลัก.
10. พระอิฐพระปูน. คงจะไม่ช้าเกินไป ที่จะกล่าวคำว่า สวัสดีปีใหม่ นะครับ. ใครที่ได้กลับไปเยี่ยมญาติพี่น้องที่ภูมิลำเนา หรือถือโอกาสช่วงวันหยุดยาวๆ.
11. พระอรหันต์ใช่หรือคือพระอิฐพระปูน?! เมื่อสองเณรน้อยเถียงกันเรื่อง "พระอรหันต์" จนเข้ารกเข้าพง ... "หลวงปู่ดูลย์" ก็เลยต้องออกมาเฉลยคำตอบให้!!
12. พระอิฐพระปูน. คุณค่าอยู่ที่จิตใจ จะเก่าจะใหม่ก็ดีเหมือนกัน. พระพุทธรูป หมายถึง รูปที่สร้างขึ้นแทนองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อกราบไหว้บูชา .
13. น่าฟัดไปทุกส่วนสัดของเธอตั้งแต่แรกเห็นแล้ว ที่สำคัญเขาไม่ใช่พระอิฐพระปูน แต่เป็นเชฟมือโปร และเนื้อนุ่มๆ แน่นๆ ของพิชามลก็อร่อยล้ำกว่าทุกเมนูที่เขาเคยปรุงมาทั้งชีวิต .
14. เมื่อด่าไม่เลิก ทั้งๆ ที่ประธานในที่ประชุมบอกให้ตนหยุดประท้วงตนก็กลับมานั่งที่แล้ว แต่ก็ยังไม่หยุด ยังเถียงไม่ตกฟาก ตนก็ไม่ใช่พระอิฐพระปูน มันก็เลยไม่ไหว.
15. ฉันไม่ใช่พระอิฐพระปูน จะเกิดอะไรเธอก็รู้ รู้ รู้ เธอเอาไม่อยู่แล้วแอน ฉันเอาไม่อยู่แล้วแอน เป็นแฟนกันโดยประมาท ถ้าเธอไม่อยากหลงใครจนหัวปักหัวปำ.
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔