สำนวน "ผัดวันประกันพรุ่ง" ใช้ในการเปรียบเปรยถึงการขอเลื่อนเวลาออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า ขอผัดผ่อนไปเรื่อยๆ ไม่มีกำหนดเวลาที่แน่ชัด
คำว่า ผัด เขียน ผ ผึ้ง ไม้หันอากาศ ด เด็ก แปลว่า ขอเลื่อนเวลาออกไป เช่น ผัดวันประกันพรุ่ง. ขอผัดหนี้ไปก่อน. คนที่นัดจะมาพบวันนี้เขาขอผัดไปเป็นวันอาทิตย์หน้า.
สำนวน ผัดวันประกันพรุ่ง แปลว่า ขอเลื่อนเวลาจากที่กำหนดนัดไว้ออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า ส่วนคำว่า ผลัด เขียน ผ ผึ้ง ล ลิง ไม้หันอากาศ ด เด็ก สะกด ผลัด แปลว่า เปลี่ยน เช่น อาบน้ำผลัดเสื้อผ้าใส่เสื้อผ้าใหม่. ลูก ๆ ผลัดกันอยู่ดูแลแม่ที่ป่วย. ต้นไม้ผลัดใบ.
ถ้าต้องการใช้ในความหมายว่า ขอเลื่อนเวลาออกไป ต้องใช้คำว่า ผัด ไม่มี ล ลิง ควบ ถ้าต้องการใช้ในความหมายว่า เปลี่ยน ต้องใช้ ผลัด มี ล ลิง ควบ
ขอยกตัวอย่างการใช้คำทั้งสองให้เห็นชัดเจน เช่น
– พรุ่งนี้พี่ค่อยมาผลัดดูแลแม่แทนฉันนะ
– แม่ขอผัดเป็นอาทิตย์หน้าเราค่อยไปเที่ยวทะเลกันนะจ๊ะ
– หากเป็นหนี้แล้ว ไม่มีเงินไปใช้คืนก็ต้องผัดหนี้ไปก่อน
– เมื่อเราอาบน้ำเสร็จแล้วจะเปลี่ยนเสื้อผ้าใหม่ ต้องใช้คำว่า “ผลัด“
คำ “ผัด” ในความหมายอื่น เช่น
– ผัดเจ้าล่อ หมายถึง ผัดให้หลงเชื่อร่ำไปอย่างขอไปที.
– ผัดช้าง หมายถึง ล่อให้ช้างไล่.
– ผัดผ่อน หมายถึง ผัดพอให้ทุเลากลับไปกลับมา.
– ผัดเพี้ยน หมายถึง ขอเลื่อนเวลาอยู่เรื่อย ๆ.
ถ้าจะให้จำง่าย “ผลัด” ใช้ในความหมายว่าเปลี่ยน ส่วน “ผัด” ใช้เมื่อขอเลื่อนเวลาเมื่อทราบความหมายที่แตกต่างกันของคำทั้งสองดีแล้ว ก็คงนำไปใช้ได้อย่างถูกต้อง สำนวน “ผัดวันประกันพรุ่ง” หมายถึง ขอเลื่อนเวลาออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า เป็นสำนวนที่เราไม่ควรนำมาใช้บ่อย ๆ นะคะ
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ผัดวันประกันพรุ่ง ในประโยค
1. อยากจะลดความอ้วน แต่ถ้าคุณยังผัดวันประกันพรุ่งขี้เกียจไปออกกำลังกายอยู่แบบนี้ ก็คงจะไม่มีวันผอม2. หัวหน้าไม่ค่อยอยากจะมอบหมายงานให้เขาทำ เพราะเขาเป็นคนประเภทผัดวันประกันพรุ่ง งานก็เลยไม่เคยเสร็จตามกำหนดเสียที
3. ถ้าคุณเป็นพวกชอบผัดวันประกันพรุ่ง คุณคงรู้ดีว่าการต้องตามเช็ดตามล้างงานที่ดองไว้นั้นทำให้ปวดใจและเครียดขนาดไหน ถึงคุณจะอยากทำอะไรให้เสร็จแค่ไหนแต่จะมีแรงกระตุ้นให้ทำ
4. ทำจนเป็นนิสัย เหมือนติดโรค “ผัดวันประกันพรุ่ง” จนต้องมาวุ่นหัวฟูเร่งงานเมื่อถึงวันครบกำหนดเส้นตาย ซึ่งอาจไม่เรียบร้อยหรือเกิดผิดพลาดขึ้นได้.
5. ตั้งแต่พรุ่งนี้ฉันจะเลิกผัดวันประกันพรุ่ง. ถ้าคุณกำลังอ่านบทความนี้อยู่ แล้วคุณอาจกำลังผัดวันประกันพรุ่งสำหรับอะไรซักอย่าง ไม่ว่าจะเป็นรายงานที่ต้องส่ง
6. การผัดวันประกันพรุ่ง ไม่ได้เหมารวมถึง การเลื่อนงานออกไปทุกแบบ เช่น ถ้าตอนนี้คุณกำลังขับใช้สมาธิขับรถอยู่ แล้วมีคนโทรมา คุณจึงบอกว่าไม่ว่างเดี๋ยวโทรกลับ ..
7. ก่อนอื่นมาดูสาเหตุ ของอาการชอบผัดวันประกันพรุ่งกันก่อน.
8. คุณชอบผัดวันไหม? ขอพิจารณาสาเหตุบางอย่างที่อาจทำให้เราเป็นคนผัดวันประกันพรุ่งและวิธีเลิกนิสัยนี้ เมื่ออ่านบทความนี้จบ ลองตอบคำถามทดสอบ.
9. คนส่วนใหญ่มักผัดวันประกันพรุ่งโดยไม่คิดถึงอนาคตตัวเองว่าต้องเจอกับภาระที่หนักอึ้งขนาดไหนเมื่อถึงเวลาที่ต้องเคลียร์งานออกไป มาหนักเอาช่วงท้าย ๆ ที่ใกล้ส่ง.
10. หนังสือที่ทำยอดขายสูงสุดแห่งปีจากประเทศญี่ปุ่น ไม่เหนื่อย ไม่เสียเวลา ไม่กลับมาเป็นอีก มาเรียนรู้เทคนิคทางจิตวิทยาที่คนญี่ปุ่นนับล้านนำไปใช้เอาชนะการผัดวันประกันพรุ่ง ...
11. ได้ยินมาตั้งแต่เด็กจนโตว่าการผัดวันประกันพรุ่งมันไม่ใช่เรื่องดี ซึ่งจากตัวอย่างส่วนใหญ่ที่ได้ประสบมามันก็ไม่ดีจริงๆ นั่นแหละ ..
12. อย่างไรก็ตาม ในขณะที่หลายคนตีตราว่า “ความขี้เกียจ” เป็นวายร้ายที่ต้องสลัดให้พ้นตัว นิสัยชอบผัดวันประกันพรุ่ง คือ สิ่งที่ต้องลด ละ เลิกให้ได้
13. มาลองดูวิธีที่อาจจะช่วยให้เลิกนิสัยผัดวันประกันพรุ่งกันดีกว่า ว่าต้องเริ่มทำอะไรบ้าง อย่างน้อยก็เพื่อให้การใช้ชีวิตของเราเป็นไปในทิศทางที่ดีขึ้น.
14. เมื่อการผัดวันประกันพรุ่งกลายเป็นนิสัยเสียที่กระทบถึงชีวิต เราจึงต้องสบตากับปัญหา และทำความเข้าใจเจ้านิสัยไม่น่ารักในตัวเรา.
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม สำนักงานราชบัณฑิตยสภา