สำนวน ปลาใหญ่กินปลาเล็ก ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การที่คนมีอำนาจกดขี่ข่มเหงผู้อ่อนแอหรือผู้น้อยกว่า หรือ ผู้ที่มีอำนาจหรือกำลังเหนือกว่า เอาเปรียบ คนที่มีอำนาจหรือกำลังน้อยกว่า
ที่มาของสำนวน ปลาใหญ่กินปลาเล็ก สำนวนนี้มีที่มาจาก การใช้ชีวิตในธรรมชาติของปลาที่โดยปกติแล้วปลาตัวใหญ่นั้นจะทำการล่าปลาที่ตัวเล็กกว่าเพื่อเป็นอาหาร ซึ่งเป็นกฎของธรรมชาติ ดังนั้นจึงได้มีการนำเอาพฤติกรรมดังกล่าวของปลามาใช้เป็นสำนวน ปลาใหญ่กินปลาเล็ก ที่หมายถึง ผู้ที่มีอำนาจหรือกำลังเหนือกว่า เอาเปรียบ คนที่มีอำนาจหรือกำลังน้อยกว่า
- ปลา หมายถึง [ปฺลา] น. ชื่อสัตว์น้ำเลือดเย็นมีกระดูกสันหลัง ร่างกายแบ่งเป็นส่วนหัว ลำตัว และหาง หายใจด้วยเหงือกยกเว้นปลาปอด มีครีบใช้ช่วยในการเคลื่อนไหวและทรงตัว บางชนิดมีเกล็ด บางชนิดไม่มี รูปร่างลักษณะ ขนาด และพฤติกรรมแตกต่างกันมากมาย กินทั้งพืชและสัตว์ พบในแหล่งนํ้าทั่วไป.
- ใหญ่ หมายถึง (๑) ว. โต เช่น พี่คนใหญ่, คนโต เช่น เขยใหญ่, มีขนาดโตกว่าหรือสำคัญกว่าเป็นต้นเมื่อเปรียบเทียบกัน เช่น ข่าวใหญ่ สงครามใหญ่, มีขนาดไม่เล็ก เช่น บ้านหลังใหญ่
- กิน หมายถึง (๑) ก. เคี้ยว เช่น กินหมาก, เคี้ยวกลืน เช่น กินข้าว, ดื่ม เช่น กินนํ้า, ทำให้ล่วงลำคอลงไปสู่กระเพาะ
- เล็ก หมายถึง ว. มีขนาดย่อมกว่าเมื่อเทียบกัน เช่น ละมุดเล็กกว่าส้มโอ กล้วยไข่เล็กกว่ากล้วยหอม, มีขนาดไม่โต เช่น บ้านหลังนี้เล็ก, โดยปริยายหมายความว่า ไม่สำคัญ, สำคัญน้อยกว่า, เช่น เรื่องเล็ก.
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ปลาใหญ่กินปลาเล็ก ในประโยค
1. ในวงการธุรกิจ ปลาใหญ่กินปลาเล็กทั้งนั้น บริษัทไหนมีทุนมากก็ได้เปรียบ เดี๋ยวนี้บริษัทเล็กๆก็พยายามจับมือกัน เพื่อสร้างความแข็งแกร่ง ขยายเครื่อข่ายธุรกิจของตนเอง ไม่เช่นนั้นก็จะอยู่ไม่ได้ ถูกบริษัทใหญ่กลืนกินไป2. แมนอย่าแกล้งน้องสิทำตัวเป็นปลาใหญ่กินปลาเล็กไปได้.
3. เพราะตอนนี้โลกกำลังเปลี่ยนแปลงไม่ได้เป็นยุคปลาใหญ่กินปลาเล็กอีกต่อไปแล้ว แต่เป็นยุคของปลาเล็กกินปลาใหญ่ เนื่องจากสตาร์ตอัพ ที่กำลังเป็นจุดเปลี่ยน.
4. ปลาใหญ่กินปลาเล็ก ความหมาย คนที่มีอำนาจหรือกำลังเหนือกว่า ก็จะเอาชนะหรือเอาเปรียบ คนที่มีอำนาจหรือกำลังน้อยกว่าเสมอเป็นทอด ๆ ไป .
5. เปรียบเปรยถึงปลาตัวใหญ่ที่มีขนาดโตกว่า จะกินปลาที่ตัวเล็กที่ไม่มีทางสู้ ปัจจุบันมักจะนำมาเปรียบเทียบกับการประกอบธุรกิจที่ ธุรกิจขนาดใหญ่เข้ามาแข่งขันทำให้ธุรกิจขนาดเล็กไม่สามารถแข่งขันได้ต้องปิดกิจการลง
6. จากรูปแบบธุรกิจ “ปลาใหญ่กินปลาเล็ก” สู่รูปแบบธุรกิจ “ปลาเร็ว กินปลาช้า”. ในสมัยก่อน ผู้นำธุรกิจที่ติดอันดับท็อป ๆ ของโลก ส่วนใหญ่แล้วจะเป็น ธุรกิจด้านพลังงานและอุตสาหกรรม
7. ผมได้รับการสอนจากผู้ใหญ่ ว่า ในโลกยุคใหม่ มันไม่ใช่ปลาใหญ่กินปลาเล็กเสมอไปแล้ว เราจะเห็นบ่อยๆว่า บริษัทเล็กๆที่มีความคล่องตัว มีระดับความสามารถในการขางขันที่สูง
8. การแข่งขันยุคใหม่ไม่ใช่ ปลาใหญ่กินปลาเล็ก หรือปลาไวย่อมได้เปรียบ แต่คือยุคของ ปลาที่ใช่. เพราะปลาที่ใช่คือหัวใจสำคัญที่ทำให้แบรนด์อยู่รอดปลอดภัย
9. ปลาใหญ่กินปลาเล็ก SME จะแข่งขันกับยักษ์ใหญ่ได้อย่างไร. ในกระแสยุค โลกาภิวัตน์ เราคงปฏิเสธ ธุรกิจ ข้ามชาติ ขนาดใหญ่ หรือ แบรนด์ดัง เข้ามาตีตลาด
10. ปลาใหญ่กินปลาเล็ก อย่ามโนว่าโลกสวย. ปลาใหญ่กินปลาเล็ก. ต้องย้อนกลับไปสมัยเริ่มทำงานใหม่ๆ คอนโดในเมืองแถว หลังสวน-วิทยุ เริ่มขายกันหลักล้าน
11. ปรากฏการณ์ "ปลาใหญ่กินปลาเล็ก" เกิดตั้งแต่วิกฤตต้มยำกุ้ง ตอนนั้นเป็น "ปลาเทศฮุบปลาไทย" บริษัทยักษ์ใหญ่ข้ามชาติฮุบธุรกิจคนไทยต้องล้มหายตายจากเหลือเพียงตำนาน
12. ในโลกการแข่งขันทางธุรกิจ เรามักจะได้ยินอยู่เสมอว่า “ปลาใหญ่กินปลาเล็ก” ไม่ว่าจะในอุตสาหกรรมไหน ไม่เว้นแม้แต่ตลาดสินค้าอุปโภคบริโภค
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔