สำนวน ทองไม่รู้ร้อน ใช้ในการเปรียบเปรยถึง คนที่มีอาการเฉยเมยต่อสิ่งต่างๆ อยู่เฉย นิ่งเฉยไม่กระตือรือร้น ไม่สะดุ้งสะเทือน กับเรื่องที่เกิดขึ้น ทำตัวนิ่งเงียบ ไม่แสดงอาการร้อนใจใด
ที่มาของสำนวน ทองไม่รู้ร้อน สำนวนนี้เป็นการเปรียบเทียลถึงทอง ที่ไม่ว่าจะโดนความร้อนอย่างไร ก็ไม่มีความรู้สึกรู้สาอะไร ทองไม่รู้สึกร้อน แม้จะโดนเผา หรือหลอมให้ขึ้นรูป
- ทอง หมายถึง (๑) น. ธาตุแท้ชนิดหนึ่งเนื้อแน่นมาก สีเหลืองสุกปลั่ง เป็นโลหะมีค่า, เรียกเต็มว่า ทองคำ, โบราณกำหนดคุณภาพของเนื้อ ตั้งแต่เนื้อสี่ถึงเนื้อเก้า โดยตั้งพิกัดราคาตามเนื้อทอง เช่น ทองเนื้อหก คือ ทองหนัก ๑ บาท ราคา ๖ บาท ทองเนื้อเก้า คือ ทองหนัก ๑ บาท ราคา ๙ บาท. (ประกาศ ร. ๔), ทองเนื้อเก้านี้เป็นทองแท้เป็นทองบริสุทธิ์ เรียกว่า ทองธรรมชาติ ทองเนื้อแท้ ทองนพคุณ หรือบางทีเรียกว่า ทองชมพูนุท เช่น ดังทองชมพูนุทเนื้อเก้า (สังข์ทอง ตอนตีคลี)
- ไม่ หมายถึง ว. มิ, คำปฏิเสธความหมายของคำที่อยู่ถัดไป เช่น ไม่กิน ไม่ดี, ถ้าอยู่ท้ายคำ ต้องมีคำ หา อยู่หน้า เช่น หากินไม่.
- รู้ หมายถึง ก. แจ้ง, เข้าใจ, ทราบ.
- ร้อน หมายถึง (๒) ว. กระวนกระวาย เช่น ร้อนใจ
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ทองไม่รู้ร้อน ในประโยค
1. คุณป้าบ้านนั้นเลี้ยงสุนัข แล้วปล่อยให้มาอุจจาระหน้าบ้านคนอื่น ทำให้เดือดร้อนกันไปทั่ว แต่คุณป้ากลับทำเหมือนทองไม่รู้ร้อน2. คุณชอบทำตัวเหมือนทองไม่รู้ร้อน เพราะคิดว่าไม่ใช่เรื่องของตัวเองทั้งที่จริงๆมันเป็นเรื่องส่วนรวมที่ต้องช่วยกัน ทำให้หลายๆคนเคือง ไม่พอใจในการกระทำของคุณ
3. เขานั่งนิ่งเฉยทำเป็น “ ทองไม่รู้ร้อน ” ทั้งๆที่มีคนชราและหญิงมีครรภ์ยืนอยู่ข้างๆที่เขานั่ง
4. โดนครูว่ากล่าวตักเตือนขนาดนี้แล้วเธอยังทำตัวเป็นทองไม่รู้ร้อนอยู่อีกหรือดาวเรือง
5. พี่ครับ รถคันหน้าเราเกิดอุบัติเหตุรุนแรงนะครับ ลงไปช่วยกันดีกว่า เราจะแล้งน้ำใจทำตัวเป็นทองไม่รู้ร้อนแบบนี้คงไม่ดีแน่
6. 'ทีโอที' เร่งเน็ตชายขอบ หลังนิ่งเป็นทองไม่รู้ร้อนมานาน.
7. กูรูชี้ บุช ทำทองไม่รู้ร้อนต่อปัญหา ศก. ในขณะที่ข่าวเศรษฐกิจสหรัฐฯ มีออกมาอย่างต่อเนื่องและ ส่อเค้าจะทำให้เศรษฐกิจโลกแย่ไปด้วยในช่วงปลายสมัยประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยูบุช
8. "สุดารัตน์ " ฉะ รัฐบาลอย่าทำเป็นทองไม่รู้ร้อน เมิน PM 2.5 แล้วยังโทษประชาชน จี้ จัดหาหน้ากากกันฝุ่นที่มีคุณภาพและราคาถูกให้ประชาชนเข้าถึงได้ ...
9. ทองไม่รู้ร้อน! 'ซีดาน' เผยยังชิลๆ แม้ 'ชุดขาว' โดน 'ไก่' จิก 3 แผล.
10. ปึ้ง" จวก รัฐบาล-คสช. อย่าแกล้งทำเป็นทองไม่รู้ร้อน หลังอียูออกแถลงการณ์เรียกร้องให้เปิดกว้างแสดงความเห็นต่อร่างรธน.อย่างเสรีในช่วงก่อนการทำประชามติ.
11. อย่าทำเป็นทองไม่รู้ร้อนเรื่องฝุ่น เสนอให้เด็กหยุดเรียน-สลับสายและเวลาในการสร้างรถไฟฟ้า.
12. เธอก็เดินกลับไปขึ้นเตียงเสียอย่างนั้น ปล่อย จงสว่างพล่านหาอยู่นานกว่าจะเจอห่มผ้าเป็นทองไม่รู้ร้อนนอน หลับปุ๋ยอยู่ในห้อง
13. เธอก็เต้นข้ามไปที่โต๊ะ ชายหนุ่มโดดตามขึ้นไปบนโต๊ะแล้ว ลงหมอบราบค้ําเธออยู่ครู่หนึ่ง เธอผลักไสเขาจนร่วงลงไปนอนกับพื้นอีก แล้วตัวเองลงนั่งที่ หน้าโต๊ะอย่างทองไม่รู้ร้อน
14. เอาชีวิตของดอน ผมก็คงอยู่นิ่งเฉยเป็นทองไม่รู้ร้อนไม่ได้อย่างแน่นอน ครับ” ดอนคาร์ลยกมือลูบหน้าตัวเองอย่างอ่อนล้า ซึ่งเป็นหัวใจอัน แข็งแกร่งที่อ่อนล้าขึ้นมาทุกครั้งทุกครา
15. ขณะขบรถจากสนามบินตรง มายงคฤหาสน์ของตนเอง ซึ่งการแสร้งทําเป็นทองไม่รู้ร้อน ไม่สนใจคํา อ้อนวอน ไม่สนใจคําขอร้องที่หลุดออกมาจากเรียวปากอิ่มแดงระเรื่อ