สำนวน ตีนเท่าฝาหอย นั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึงเด็กทารก หรือเด็กแรกเกิด ที่มีเท้าขนาดเล็กเท่ากับฝา หรือเปลือกของหอย จะใช้กับคนที่ยังเด็ก เล็ก ๆอยู่ไม่ประสีประสา หรือเป็นเด็กทารกอยู่นั่นเอง
ที่มาของสำนวน ตีนเท่าฝาหอยนั้น เป็นเรื่องจริงที่เด็กแรกเกิดนั้นจะมีเท้าขนาดเล็ก เล็กประมาณฝาหอยได้ ซึ่งเล็กและบอบบางมาก บิดามารดาที่คอยดูแลเด็กทารกนั้นจะต้องดูแลเลี้ยงดูเป็นพิเศษในช่วงที่เป็นเด็กทารก ซึ่งยังไม่สามารถดูแลตัวเองได้ ต้องดูแลทุกอย่าง จึงทำให้เกิดความรัก และความผูกพัน และเกิดสายใยแห่งครอบครัว
- ตีน หมายถึง (๑) น. อวัยวะส่วนล่างสุดของคนหรือสัตว์ นับตั้งแต่ใต้ข้อเท้าลงไป สำหรับยืนหรือเดินเป็นต้น, โดยปริยายหมายถึงสิ่งอื่นที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้นหรือส่วนล่างของสิ่งบางอย่าง เช่น ตีนม่าน ตีนมุ้ง
- เท่า หมายถึง (๑) ว. เสมอกัน เช่น สูงเท่ากัน
- ฝา หมายถึง (๑) น. เครื่องปิดภาชนะต่าง ๆ หรือสิ่งอื่นที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ฝาหม้อ ฝาโอ่ง ฝาท่อ
- หอย หมายถึง น. ชื่อสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง ไฟลัม Mollusca มีเปลือกหุ้มตัว ส่วนใหญ่แบ่งออกได้เป็น ๒ จำพวก ตามลักษณะเปลือก คือ จำพวกกาบเดี่ยว เช่น หอยขม (Filopaludina doliaris Gould) และจำพวกกาบคู่ เช่น หอยนางรม [Saccostrea forskali (Gmelin)] ที่มีเป็นส่วนน้อยเป็นพวกที่มีเปลือกแตกต่างออกไป เช่น หอยงาช้าง ชนิด Dentalium longitrorsum Reeve หอยงวงช้าง ชนิด Nautilus pompilius (Linn.).
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ตีนเท่าฝาหอย ในประโยค
1. เลี้ยงมาตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย2. เฝ้าเลี้ยงดูแล ตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย เทใจเฝ้าคอย วันที่เจ้าเติบโต เจ้าเป็นอย่างไรเมื่อเจ้าเติบใหญ่ขึ้นมา ดีชั่วเก่งกล้า มีการศึกษาสวยโก้ ลืมตัวโบยบินเมื่อมั่งมีใหญ่โต
3. เมื่อคราวตีนเท่าฝาหอย ไปเจอะแชนด์วิช น้ำพริกน้ำแกงเลยกร่อย ได้ชิมเข้าหน่อย ก็อยาลืมอาหารบ้านเรา.
4. ตีนเท่าฝาหอยเป็นคำพูดที่ได้ยินมาตั้งแต่เด็ก ตอนกินก็กินไปไม่เคยเอามาดูขนาดว่ามันใหญ่เท่าตีนจริงไหม จนวันหนึ่งไปเห็นคนอื่นคลอดลูก จึงรู้ว่ามันเป็นความจริง
5. ติดตามมาตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอยอะคับ เดี๋ยวนี้หอยเท่าฝาบ้านแระ.
6. อะไรนะ! คีย์เพื่อนซี้ที่เห็นกันมาตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอยมีแฟนแล้วหรอ? แล้วนี่เราจะหงุดหงิดทำไมกันนะ! หรือว่า...ซินซินคนนี้แอบรักเพื่อนสนิทซะแล้ว??
7. งบน้ำอ้อย คือน้ำตาลที่ทำจากน้ำอ้อยเคี่ยวจนข้น แล้วหยอดใส่พิมพ์ให้เป็นแผ่นกลม ๆ. ในสมัยก่อนมักเปรียบเด็กที่เกิดใหม่ว่า หน้าเท่างบน้ำอ้อย ตีนเท่าฝาหอย.
8. เมื่่อครั้งเยาว์วัยใครขับกล่อมเจ้า บรรจงจูบเบาๆ ตรงฝ่าเท้าน้อยๆ เฝ้าเลียงดูแลตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย
9. ตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย เทใจเฝ้าคอย วันที่เจ้าเติบโต เจ้าเป็นอย่างไรเมื่อเจ้าเติบใหญ่ขึ้นมา ดีชั่วเก่งกล้า มีการศึกษาสวยโก้ ลืมตัวโบยบินเมื่อมั่งมีใหญ่โต
10. คือคำที่นี่โดนเรียกมาตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย จนตอนนี้หอยเท่าฝ่าตีน (?) มันช่วยไม่ได้ที่ดีเอ็นเอของเรามอบระบบเมตาบอลิซึ่มอันร้อนแรงมาให้กินเท่าไหร่ก็ไม่อ้วน
11. เพราะท่านก็คือ อดีตข้าราชการ มาตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย ก่อนจะเติบโตขึ้นมาเป็นหอยมือเสือ หรือเป็นหัวหน้าคณะรัฐประหาร
12. ไม่ดูดําดูดีคนที่เลี้ยงมึงมาตั้งแต่ตีนเท่าฝาหอย คราวนี้พ่อมึงคงตายตาหลับ นะนังนํ้าอิงเมื่อรู้ว่าลูกที่ตัวเองรักหนักหนาเป็นพวกเนรคุณคน!
13. ทารกน้อยยังตีนเท่าฝาหอย. เปรียบเทียบกำปั้นหนูน้อยกับคุณพ่อ. โอบอุ้มทารกน้อยไว้ด้วยสองมือ. คุณพ่อคุณแม่อยู่ใกล้ ๆ ทารกน้อยอบอุ่นและปลอดภัย.
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔