สำนวน ใช้ในการเปรียบเปรยถึงการทำงานที่คั่งค้างเป็นจำนวนมาก และเริ่มพอกพูนขึ้นจากเดิมเรื่อย ๆ จนทำให้ยาก หรือลำบาก ในการที่จะทำให้เสร็จได้ หรือบางทีก็ใช้ในการเปรียบเทียบถึงหนี้สินที่พอกพูนก็ได้
ที่มาของสำนวน ดินพอกหางหมู มาจากการเปรียบเทียบกับพฤติกรรมของหมู ซึ่งชอบเกือกกลิ้งอยู่กับดินและน้ำ สถานที่ชื้นแฉะ มีโคลนตม และมักจะมีดินและโคลนไปติดอยู่ที่ขนหางของมัน เมื่อระยะเวลานานเข้าก็เริ่มสะสมพอกพูนมาก ๆ เข้าจนเกิดเป็นก้อนขนาดใหญ่ จนหมูเองไม่สามารถแกว่งหางเพื่อที่จะปัดไล่แมลงได้
- ดิน หมายถึง (๑) น. ชื่อธาตุ ๑ ในธาตุ ๔ คือ ดิน นํ้า ไฟ ลม, วัตถุธาตุของพื้นโลกที่ใช้สำหรับปลูกพืชผลหรือปั้นสิ่งต่าง ๆ เป็นต้น
- พอก หมายถึง (๑) ก. หุ้ม เช่น พอกไข่, พูน, โปะให้หนา เช่น พอกแป้ง.
- หาง หมายถึง (๑) น. ส่วนที่ยื่นออกจากส่วนท้ายแห่งลำตัวสัตว์, ขนสัตว์จำพวกนก เช่น กา ไก่ ที่ยื่นยาวออกทางก้น
- หมู หมายถึง (๑) น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลายชนิด ในวงศ์ Suidae เป็นสัตว์กีบคู่ ตัวอ้วน จมูกและปากยื่นยาว ปลายจมูกบานใช้สำหรับดุนดินหาอาหาร อาการเช่นนี้เรียกว่า ดุด ขนลำตัวแข็งอาจยาวหรือสั้น มีเขี้ยว ๒ คู่ กินทั้งพืชและสัตว์ มีทั้งที่เป็นสัตว์เลี้ยงและที่เป็นสัตว์ป่า หาอาหารโดยใช้จมูกดุด
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ดินพอกหางหมู ในประโยค
1. ถ้าอยากเป็นคนที่ประสบความสำเร็จ มีความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน เมื่อผู้บังคับบัญชามอบหมายงานใดๆ ให้มา ก็ต้องรับผิดชอบ รีบดำเนินการให้เสร็จ อย่าปล่อยไว้เป็น ดินพอกหางหมู กลายเป็นคนทำงานไม่เสร็จ ไม่มีผลงาน ก็ยากจะได้รับการเลื่อนตำแหน่ง2. หนีไม่พ้นหมูจริง ๆ ค่ะ นั่นคือ ดินพอกหางหมู. ดินพอกหางหมู. หมายถึง การทำสิ่งใดก็ตาม ถ้ามัวแต่ผัดวันประกันพรุ่ง. เพราะความเกียจคร้าน ไม่ทำให้สำเร็จโดยเร็ว.
3. สมัยก่อนหลายครัวเรือนจะเลียงหมู โดยปล่อยให้หมูอยู่ในคอกทีชื้นแฉะและสกปรก หางหมูซึง มีขนเป็นพวงกวัดแกว่งไปมา จะค่อย ๆถูกโคนเกาะติดทีละน้อย จนพอกพูนกลายเป็นก้อนใหญ่ทําให้หนัก
4. เอาชนะการผัดวันประกันพรุ่ง อย่าปล่อยทิ้งไว้เป็นดินพอกหางหมู ลุกลามเกินแก้.
5. ดินพอกหางหมู. คลังเตรียมมาตรการแก้ยากจนด้วยการเติมเงินกองทุนหมู่บ้านทั่วประเทศกว่า 70,000 แห่ง หรือ 70,000 ล้านบาท
6. ภาวะดินพอกหางหมู(Procrastination) นั้น แท้ที่จริงก็คือ ภาวะที่สมองส่วนหน้า(Prefrontal cortex) ไม่สามารถที่จะเข้าไปควบคุมการทำงานของสมองส่วนอารมณ์(Limbic system) .
7. ดินพอกหางหมู : นิสัยที่ชอบปล่อยให้งานค้างสะสม ไม่ยอมทำให้เสร็จจนในที่สุดงานต่างๆก็สะสมจนทำให้ยากที่จะเคลีย.
8. โรฮิงญาจะเป็นดินพอกหางหมู : โลกสาระจิปาถะ โดยกวี จงกิจถาวร. ดูผิวเผิน นโยบายไทยใหม่ยอมรับให้ชาวโรฮิงญาเข้ามาพักพิงชั่วคราวถึงหกเดือน
9. เพื่อน ๆ รู้ไหมคะว่าทำไมเขาจึงเปรียบเทียบคนที่ขี้เกียจ ไม่ทำงานสะสมงานไว้คั่งค้างเรื่อย ๆ ว่าเหมือนดินพอกหางหมู ก็เพราะว่าสมัยก่อนคนมักเลี้ยงหมู.
10. ยังไม่รวมปัญหา “ดินพอกหางหมู” ที่กองทัพถูกกล่าวหาการจัดซื้อยุทโธปกรณ์ที่มีราคาแพงเกินจริงและยังใช้งานไม่ได้อีก. โดยเฉพาะ “GT200 ไม้ล้างป่าช้า”
11. ดินพอกหางหมู, หมายถึง การทำสิ่งใดก็ตาม ถ้ามัวแต่ผัดวันประกันพรุ่ง เพราะความเกียจคร้าน ไม่ทำให้สำเร็จโดยเร็ว ปล่อยให้คั่งค้างทับถมมากเข้า งานจะเพิ่มพูนมากขึ้นทุกที
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔
