สำนวน ตาไม่มีแวว ใช้ในการเปรียบเปรยถึงคนที่ไม่รู้จักของดี ไม่ดี ไม่สามารถตัดสิน หรือ แยกแยะได้ระหว่างของดี หรือของไม่ดี
ที่มาของสำนวน ตาไม่มีแวว ดวงตานั้นเป็นหน้าต่างของหัวใจ เราสามารถ อ่านคนได้จากแววตาของคนนั้น ๆ สำหรับคนที่ดวงตาไม่มีแววนั้นจะหมายถึงคนที่มีสติปัญยาทึบ ไม่ฉลาด ไม่รู้จักสิ่งใดดี ไม่ดี
- ตา หมายถึง (๑) น. ส่วนหนึ่งของร่างกายคนและสัตว์ ทำหน้าที่ดู
- ไม่ หมายถึง ว. มิ, คำปฏิเสธความหมายของคำที่อยู่ถัดไป เช่น ไม่กิน ไม่ดี, ถ้าอยู่ท้ายคำ ต้องมีคำ หา อยู่หน้า เช่น หากินไม่.
- มีหมายถึง (๑) ว. รวย เช่น เขาเป็นคนมี ไม่ใช่คนจน, ไม่เปล่า, ไม่ว่าง, เช่น ในหม้อมีข้าว ในห้องน้ำมีคน.
- แวว หมายถึง (๑) ว. สุกใส, วูบวาบ, เช่น ดวงตาฉายแววแห่งความสุข ขัดหัวเข็มขัดเสียแวว เพชรซีกมีแววน้อยกว่าเพชรลูก.
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ตาไม่มีแวว ในประโยค
1. เขาเป็นคนตาไม่มีแวว มีของดีมาให้เลือกยังไม่ยอมเลือก2. "เอ็งมีแต่ตาหามีแววไม่" เป็นการตำหนิว่าไม่รู้อะไรทื่อเหมือนซากศพ เปรียบเป็นเหมือนคนตาย เพราะคนตายดวงตาจะไม่มีแววตา
3. เธอนี่มีตาหามีแววไม่จริงๆ พนักงานคนนั้นเป็นคนดีมีฝีมือ เก่งที่สุดแล้วแต่เธอกลับไล่เขาออกไปได้
4. เขาเป็นลูกค้ารายใหญ่ของบริษัท เธอไปทำกิริยามารยาทูดจาไม่ดีแบบนั้นได้อย่างไร มีตาหามีแววไม่จริงๆ ระวังจะถูกไล่ออก
5. มีตาหามีแววไม่! "เนวิลล์" ยอมรับเคยสงสัยฝีเท้า "โอบาเมยอง".
6. สวรรค์มีตาหามีแววไม่. น้องตัวนี้เป็นลูกโทนคับ พ่อแม่เป็นพาย แต่ว่าเค้าเกิดมาไม่มีขาซ้าย แต่ผมก็ดูแลเขาอย่างดี พี่ๆช่วยดูด้วยคับเขาเรียกสีอะไร.
7. เธอมัน ตาไม่มีแวว ก็ไม่อยากจะคิดว่าคือเรื่องจริง ที่ต้องโดนเธอทิ้งไม่มีเหตุผล บอกได้เลยเธอนั้นทำลายผิดคน เธอไม่รู้อะไร. บอกได้เลยโลกนี้ไม่มีอีกแล้ว เธอไม่เจออีกแล้วคนจริงอย่าง
8. เค้าเนี่ยมีตาหามีแววไม่ เป็นคนที่มีความรู้น้อย โลกทัศน์ก็แคบ
9. คนที่มันจะรักเธอไปอีกนาน รู้ไหม. เธอมีแค่ตา แต่มันไม่มีแวว เธอลืมหมดแล้ว คนหนึ่งซึ่งเคยรัก ทุ่มเททุกอย่าง แต่เธอก็เหมือนไม่เคยรู้จัก คุณค่าแห่งรักแท้จริง.
10. อาจเพราะฉันมีตา แต่หามีแววไม่ ทำสิ่งดีๆ หล่นหาย ทำคนที่รักฉันเสียใจ เธออยู่แห่งใดที่ไหน ฉันละอายแก่ใจต่อเธอเหลือเกิน… ฉันพร้อมชดใช้ให้เธอแล้ว
11. “ไม่รู้จะพูดคำไหนจริงๆ เมียขอโทษๆๆๆๆ ตาไม่มีแวว ตั้งแต่เมื่อเช้าที่เห็นจดหมายที่สามีเขียนและบรรยายซึ้งมาก พูดตามตรงก็งงอยู่เหมือนกัน พี่ป๋อเนี่ยนะ เออ ...
12. จับโจรนามสกุลดังมีตาหามีแววไม่ งัดบ้านได้แหวนเพชร 2 วง มูลค่า 4 แสน แต่ขายต่อเซียนพระได้เงินแค่ 400 บาท .
13. 'หล่างฉิง' นางเองก็ไม่ปฏิเสธว่ามีความสัมพันธ์ ทว่านางไม่ดึงดัน สุดแท้แต่ว่าใครจะเชื่อ 'ฟู่อี่หรง' แห่งจวนสกุลฟู่ย่อมมิใช่คน ตาไม่มีแวว ยิ่งมิใช่คนโง่ และไม่มีทางไม่รอบคอบ.
14. แววตา” มีจริงๆหรอครับ? ผมไม่เห็นจะสัมผัสอารมณ์จากแววตาได้เลยซักครั้ง. ... ต้องขอออกตัวก่อนเลยนะครับว่าไม่ใช่คนที่ชอบดูละครหรือว่าอะไรก็ตามที่เป็นสิ่งมีชีวิต - มนุษย์ จริงๆ ... มีค่ะ บางคนมีความสุขหรือไม่มี คือปากยิ้มแต่ตาจะออกเลยว่ายังไง
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔