สำนวน ตกนรกทั้งเป็น นั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึง คนที่ตกอยู่ในสภาวะที่ได้รับความลำบากอย่างแสนสาหัส เหมือนกับตกนรก ทั้งที่ยังมีชีวิตอยู่
ที่มาของสำนวน ตกนรกทั้งเป็น การที่จะต้องทนทุกข์เหมือนกับอยู่ในนรก ซึ่งหมายถึง แดนหรือภูมิที่เชื่อกันว่าผู้ทำบาปจะต้องไปเกิดและถูกลงโทษ, โดยปริยายหมายถึงแดนที่มีแต่ความทุกข์ทรมาน
- ตก หมายถึง (๑) ก. พลัดลง, หล่นลง, เช่น ตกบันได ตกต้นไม้
- นรก หมายถึง [นะ-] น. แดนหรือภูมิที่เชื่อกันว่าผู้ทำบาปจะต้องไปเกิดและถูกลงโทษ, โดยปริยายหมายถึงแดนที่มีแต่ความทุกข์ทรมาน. (ป., ส. นรก ว่า เหว).
- ทั้ง หมายถึง (๑) ว. ทั่ว เช่น ทั้งโลก ทั้งห้อง ทั้งตัว, รวมหมด เช่น ปลาทั้งตัว, พร้อมด้วย เช่น ต้มทั้งกระดูก นอนทั้งรองเท้า, ตลอด เช่น ทั้งคืน ทั้งวัน ทั้งเดือน ทั้งปี, ครบตามที่กำหนด เช่น โกฐทั้ง ๕ ได้แก่ โกฐหัวบัว โกฐสอ โกฐเขมา โกฐเชียง และโกฐจุฬาลัมพา ชุมเห็ดทั้ง ๕ ได้แก่ ต้น ราก เปลือก ใบ และดอก ของต้นชุมเห็ด
- เป็น หมายถึง (๒) ว. ยังมีชีวิตอยู่, ยังไม่ตาย, เช่น ปลาเป็น
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ตกนรกทั้งเป็น ในประโยค
1. ตั้งแต่อุบัติเหตุคราวนั้น ทำให้เขาต้องสูญเสียแขนขากลายเป็นคนพิการ ชีวิตของเขาก็เหมือนตกนรกทั้งเป็น ไม่มีใครเหลียวแล ต้องดิ้นรนเอาชีวิตรอดด้วยตัวเอง2. ชีวิตผู้หญิงคนนี้น่าสงสารเหมือนตกนรกทั้งเป็น เพราะเธอไม่มีความรู้ แต่ต้องการเงินเพื่อมาจุนเจือครอบครัวที่กำลังลำบาก จึงถูกหลอกให้ค้าประเวณีที่ต่างประเทศ
3. ตกนรกทั้งเป็นเพราะเพื่อนสนิท ด.ญ.วัย 14 สุดช้ำ ถูกลวงไปให้รุ่นพี่ ม.3 รุมโทรม หลังไว้ใจเพื่อนชายชวนไปกินหมูกระทะที่บ้าน อ้างมีแฟนสาวไปด้วย
4. ตกนรกทั้งเป็น นี้ก็หมายถึงความทนทรมานอย่างชื่นตา คือรู้สึกอยู่ เห็นอยู่ก็มี แต่ส่วนมากหรือส่วนใหญ่นั้นมันไม่รู้สึก เพราะว่าถ้ารู้สึกมันก็ไม่ตก
5. ตกนรกทั้งเป็นชีวิตในคุก! : รายการคมชัดลึก. ผู้บริสุทธิ์ที่ต้องตกเป็นผู้ต้องหาจากการโดนยัดเยียดข้อหาแล้วต้องติดคุกฟรี
6. ด้านสารวัตรแรมโบ้ แนะคนแฮกไลน์ออกมาขอโทษต่อสาธารณะ เตือนไม่มาลั่นไล่ล่าแบบตกนรกทั้งเป็น.
7. รายการ SME Smart Service พูดคุยในหัวข้อ "ครอบครองแรงงานต่างด้าวผิดกฎหมายไว้ในมือ" ตกนรกทั้งเป็น กับ ทนายรัชพล ศิริสาคร
8. ตกนรกทั้งเป็น! ตาเลี้ยงสารภาพหมดเปลือก ขืนใจหลานสาว 9 ขวบ หลายครั้งจนนับไม่ถ้วน ไม่สนใน-นอกบ้าน
9. ไอ้ผันมันตกนรกทั้งเป็นแล้ว นรกที่มันทำบาปฆ่าแม่อีกคนร้องบอกว่า บาปจนพระแม่ธรณี ไม่ยอมให้มันใช้ เท้าเหยียบพื้นเลย
10. โรฮีนจา : ถูกสาปให้ตกนรกทั้งเป็น. เรือขนาดเล็กนำชาวโรฮีนจาออกจากฝั่งรัฐยะใข่ ในประเทศเมียนมาเข้าสู่ฝั่งประเทศไทย.
11. “ต่อไปนี้เธอจะต้องตกนรกทั้งเป็น! เธอเลือกเองที่จะไม่ติดคุก เพราะฉะนั้นสิ่งที่ฉันกำลังจะทำต่อไปนี้มันก็สมควรแล้วที่เธอจะต้องได้รับ!”.
12. ตกนรกทั้งเป็น!สาววัย17ปีถูกแฟนทาสยานรกลวงไปให้เอเย่นต์ยาบ้าข่มขืนขัดดอกมาราธอนนาน 5 วัน.
13. มีผัวชั่วเหมือนตกนรกทั้งเป็น ! แฟนหนุ่มสุดโหด ทุบประตูห้องบุกเข้าทำร้าย สาววัย22 จนช้ำทั้งตัว พอรู้ถึงสาเหตุที่ทำ โคตรเสียแรงที่รักเลยจริงๆ?
14. บาทหลวงระดับสูงที่ประกาศตัวว่าเป็นเกย์ ออกมาประณามว่า คริสตจักรโรมันคาทอลิก ทำให้กลุ่มหลากหลายทางเพศ เหมือนตกนรกทั้งเป็น.
15. ภรรยาเผยทั้งน้ำตาหากย้อนเวลากลับได้จะไม่ชวนสามีไปจนตกนรกทั้งเป็น บอกสามีหลับให้สบาย จะดูแลลูกทั้ง 3 อย่างดี แม้ขาดเสาหลัก.
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔