สำนวน จับดำถลำแดง ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การที่ต้องการได้อีกอย่างหนึ่ง กลับได้อีกอย่าง หรือได้ผลในทางตรงกันข้ามกับที่ต้องการนั่นเอง
ที่มาของสำนวน จับดำถลำแดง มาจากเครื่องเล่นพนันชนิดหนึ่ง เป็นที่มาของอีกสำนวน จับดำถลำแดง ซึ่งหมายความว่า เก็งผิด ต้องการจะได้อย่างหนึ่ง กลายเป็นได้ อีกอย่างหนึ่ง การพนันอีดำอีแดง น่าจะมีขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 หรือ รัชกาลที่ 4 ซึ่งมีลักษณะการเล่นคล้ายตู้ สล็อต หยอดเหรียญในปัจจุบันนี้
ข้างตู้เจาะเป็นช่องเล็กๆกว้างราวนิ้วครึ่ง ยาวลงมาเกือบศอก มีคันยื่นจากภายในโผล่ออกมาทางช่องสำหรับกด หรือเหนี่ยวด้าน บนลงมาสุดล่าง
ใต้หน้าปัดทำเป็นกระพุ้งยื่นออกมา เป็นรูปครึ่งวงกลม เหมือนขันครึ่งซีก ขอบหน้าปัดด้านบนมีเข็มชี้ เหนือหน้าปัดขึ้นไปมีช่องเล็กๆ ขนาดสอดอัฐอันละไพ เข้าไปในช่อง
จะแทงอะไร ก็สอดแล้วก็ดึง หรือกดคันลงมาจนสุดข้างล่าง หน้าปัดก็จะหมุนไปด้วยกลไก แล้วหยุด...เข็มชี้ตรงช่องริมหน้าปัดสีอะไร ก็ออกสีนั้น
- จับ หมายถึง (๑) ก. อาการที่ใช้มือแตะต้องสิ่งใดสิ่งหนึ่งตลอดจนกำไว้ยึดไว้
- (๒) ก. เกาะ เช่น นกจับคอน
- (๓) ก. ติด เช่น เขม่าจับก้นหม้อ
- (๔) ก. กินหรือกลืน ในความว่า คราสจับดวงอาทิตย์หรือดวงจันทร์
- ดำ หมายถึง ว. สีอย่างสีเขม่าไฟจับก้นหม้อ, ใช้ประกอบสิ่งต่าง ๆ บางอย่างโดยอนุโลมตามลักษณะสี เป็นชื่อเรียกเฉพาะ เช่น ผ้าดำ เต่าดำ มดดำ.
- ถลำ หมายถึง [ถะหฺลำ] ก. ล่วงเข้าไปหรือลงไปโดยพลั้งพลาด เช่น ถลำเข้าไปในแดนข้าศึก ถลำลงคู.
- แดง หมายถึง (๑) ว. สีอย่างสีเลือดหรือสีชาด, ใช้ประกอบสิ่งต่าง ๆ บางอย่างโดยอนุโลมตามลักษณะสี เป็นชื่อเรียกเฉพาะ เช่น มดแดง ผ้าแดง. (ตัดมาจาก สตางค์แดงซึ่งทำด้วยทองแดงราคา ๑ สตางค์).
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน จับดำถลำแดง
1. คุณแม่บ่นเพราะไปตลาดตั้งใจจะไปซื้อเป็ดย่าง แต่หาไม่ได้เลยจับดำถลำแดง สุดท้ายได้เป็ดพะโล้มาแทน2. ก่อนจะซื้อรถมือสองฉันก็หาข้อมูลมาเป็นอย่างดี ทดสอบสมรรถนะตรวจสอบทุกอย่าง แต่กลายเป็นจับดำถลำแดง ได้รถมีปัญหาจนได้
3. ทำไมจับดำถลำแดงแบบนี้นะ
4. ฉันไม่คิดว่าจะจับดำถลำแดงแบบนี้ ขอโอกาสอีกครั้งนะ
5. "ฉันอุตส่าห์เลือกอย่างดีแล้ว ทำไมจึงจับดำถลำแดงไปหยิบของมีตำหนิมาได้".
6. อาจจะจับดำถลำแดงถ้าไม่รอบคอบ. แนะกลุ่มที่ต้องการฟื้นฟูชุดไทย ว่าช่วยกันหาร่องรอยหลักฐาน (หลักฐานจริงๆ นะ มิใช่สาว่าจินตนาการเอาเอง) ...
7. นักพัฒนาทุกๆ คน กลัวเรื่อง การทำผิดพลาด จับดำถลำแดง ดังนั้น นักพัฒนาทุกๆ คน จึงต้องทำบางสิ่งบางอย่าง เพื่อป้องกัน หรือ หลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดต่างๆ เหล่านั้น
8. แต่สิ่งที่จะต้องระวังก็คือ แคมเปญโฆษณาของธุรกิจคุณบน Facebook นั้น อาจเผลอทำผิดพลาดได้โดยไม่รู้ตัว จับดำถลำแดง ซึ่งอาจนำไปสู่การปิดการขายไม่ได้ ลูกค้าไม่ยอมสั่งซื้อ.
9. เป็นสิ่งที่พี่ทุยอยากให้ระวังกันมาก ๆ นะ เพื่อหาป้องกันความผิดพลาดทางการเงินที่อาจจะเกิดขึ้น และปัญหาทางการเงินต่าง ๆ จับดำถลำแดง ที่จะตามมา
10. การตัดสินใจที่ผิดพลาด” จับดำถลำแดง . ช่วงนี้มีคนเข้ามาคุยเยอะค่ะ เรื่องที่ตัวเอง 'ตัดสินใจเลือกผิด' ส่งผลให้ชีวิตตกต่ำและปั่นป่วนอย่างหนัก.
11. เด็กๆ ทำผิด จับดำถลำแดง แล้วงุบงิบเก็บเป็นความลับไว้คนเดียว เพราะความผิดพลาดหรือความล้มเหลวคือ 'สิ่งต้องห้าม' ของพ่อแม่; คำว่า “ไม่เป็นไรลูก เอาใหม่ๆ”
12. “ทำไมถึงเกิดความผิดพลาดในการประสานงาน” . คำถามเหล่านี้มักเกิดขึ้นมาจากสื่อสารที่ผิดพลาด จับดำถลำแดง ในการจัดงานอีเว้นท์ และส่วนใหญ่มักมาจากการสื่อสารข้อมูลไม่ตรงกัน
13. ไม่มีใครไม่เคยผิดพลาด จับดำถลำแดง การลงทุนก็เช่นกัน ดังนั้น เมื่อใดก็ตามที่เกิดปัญหาหรือความผิดพลาดขึ้นกับคุณ ขอให้คิดในด้านบวกว่า นั่นคือบทเรียน.
14. คิดทบทวนถึงสาเหตุปัญหาที่เกิดขึ้น ข้อผิดพลาด จับดำถลำแดง ที่เกิดจากสาเหตุ ข้อบ่งพร่องตรงไหน แล้วหาแนวทางแก้ไขโดยเร็ว เพื่อให้งานที่มีปัญหานี้ถูกปรับปรุงและดำเนินการต่อไปอย่างถูกต้อง
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม สำนักงานราชบัณฑิตยสภา