ใกล้เกลือกินด่าง หมายถึงอะไร ?

ใกล้เกลือกินด่าง หมายถึงอะไร ? สำนวน สุภาษิตไทยที่กล่าวว่า ใกล้เกลือกินด่าง นั้นหมายถึง  (สำ) ก. มองข้ามหรือไม่รู้ค่าของดีที่อยู่ใกล้ตัวซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่ตนกลับไปแสวงหาสิ่งอื่นที่ด้อยกว่า, อยู่ใกล้ผู้ใหญ่แต่กลับไม่ได้ดี. อ้างอิงจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔

สำนวน ใกล้เกลือกินด่าง ใช้ในการเปรียบเปรยถึงคนที่มองไม่เห็นค่าในสิ่งที่ใกล้ตัว กลับไปให้ความสำคัญกับสิ่งอื่นที่มีค่าน้อยกว่า หรือ ผู้ที่อยู่ใกล้สิ่งที่ดีมีคุณค่า แต่มองไม่เห็นคุณค่านั้น กลับไปหลงชื่นชมกับสิ่งที่ไร้ค่าด้อยราคา  หรือมองข้ามของดีที่อยู่ใกล้ตัวซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่ตน แต่กลับไปแสวงหาสิ่งอื่นที่ด้อยกว่า



ที่มาของสำนวน ใกล้เกลือกินด่าง สำนวนนี้มาจากการเปรียบเทียบค่าของ เกลือ กับ ด่าง.  เกลือ เป็นวัตถุที่มีรสเค็ม เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับชีวิตในการใช้ประกอบอาหาร และยา เป็นต้น สมัยโบราณเกลือเป็นสิ่งที่มีค่า ราคาแพง เพราะหายาก. เกลือมีแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์และมีความจำเป็นต่อร่างกายเป็นอย่างมาก ช่วยคลายความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า ป้องกันโรคความจำเสื่อม คอหอยพอก โรคกระเพาะ ฟันผุ กระดูกผุ เป็นต้น. ส่วนด่างเป็นของไม่มีราคา ทำขึ้นได้ง่าย โดยใช้น้ำแช่ขี้เถ้า มีรสกร่อย สำหรับทำยา และกัดสิ่งของ ใช้แทนเกลือไม่ได้.  เมื่อพิจารณาประโยชน์ของเกลือและด่างแล้ว จะเห็นว่าเกลือมีประโยชน์ต่อคนทั่วไปมากกว่าด่าง

• ใกล้ หมายถึง [ไกฺล้] ว. จวน, เกือบ, เคียง, ไม่ห่าง.
• เกลือ หมายถึง ๑)  [เกฺลือ] น. วัตถุที่มีรสเค็ม ใช้ประกอบอาหารเป็นต้น โดยทั่วไปได้มาจากนํ้าทะเล, เกลือสมุทร ก็เรียก
• กิน หมายถึง (๑) ก. เคี้ยว เช่น กินหมาก, เคี้ยวกลืน เช่น กินข้าว, ดื่ม เช่น กินนํ้า, ทำให้ล่วงลำคอลงไปสู่กระเพาะ
• ด่าง หมายถึง (๑) น. นํ้าขี้เถ้าที่เกรอะหรือแช่ไว้ มีรสกร่อย ๆ สำหรับทำยาและกัดสิ่งของ

ตัวอย่างการใช้งานสำนวน ใกล้เกลือกินด่าง ในประโยค

1. ใกล้เกลือกินด่างแท้ๆ ในประเทศของเรามีของดี มีราชาผลไม้อยู่มากมาย แต่กลับไปนิยมชมชอบ ผลไม้นำเข้าจากต่างประเทศ
2. มัวแต่ไปตระเวนเที่ยวต่างประเทศ เสียเงินตั้งมากมาย สุดท้ายก็ใกล้เกลือกินด่างเมื่อพบว่าเกาะสวยๆ น้ำทะเลใสๆ อยู่ในประเทศไทยนี่เอง
3. ใกล้เกลือกินด่าง ความหมายคือ มองข้ามหรือไม่รู้ค่าของดีที่อยู่ใกล้ตัวซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่ตน กลับไปแสวงหาสิ่งอื่นที่ด้อยกว่า
4. อาร์ม อนุพงศ์ - ใกล้เกลือกินด่าง มองกาลไกลแต่ไม่เคยมองใกล้ตัว หน้ามืดตามั่วไม่เคยใส่ใจ คนสำคัญที่เคยอยู่เคียงข้างกาย มองข้ามเธอไปได้อย่างไร
5. พระนครควรชม "ฉบับเที่ยวไปให้ไกล จากใกล้เกลือกินด่าง" ไม่ใช่เป็นเพียงหนังสือสำหรับนักท่องเที่ยวที่จะใช้เป็นคู่มือชมเมืองบนตัวเกาะรัตนโกสินทร์เท่านั้น .
6. คำพังเพยที่ว่า “ใกล้เกลือกินด่าง” นั้นหมายความถึงผู้ที่อยู่ใกล้สิ่งที่ดีมีคุณค่าแต่กลับมองไม่เห็นคุณค่านั้น กลับไปหลงชื่นชมกับสิ่งที่มีค่ามีราคาน้อย
7. อย่าเป็นคนประเภทใกล้เกลือกินด่าง. จำได้ว่าครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ช่วงที่ผู้เขียนถูกส่งไปสร้างวัดป่าชนะสงครามใหม่ ๆ
8. ชาวต่างชาติมาเรียนการทำสมาธิมีแต่กิเลสที่ยังหนา แบบนี้ไง ใกล้เกลือกินด่าง ขอบคุณเพื่อนชาวสิงค์โปร์พวกคุณคือแรงบันดาลใจของพวกเรา อนุโมทนากับพวกเค้าค่ะ เก่งจริง ๆ .
9. ทั้งที่จริงแล้วยังมีสิ่งดีๆ ซ่อนอยู่มากมาย แต่เราดันมองข้ามในความสำคัญ คงจะเหมือนกับสำนวนโบราณที่เค้าว่า "ใกล้เกลือกินด่าง" มักจะไม่เห็นสิ่งดีที่อยู่ใกล้ตัว.
10. เห็นป้ายทางไปสวนสัตว์เปิด เขาเขียว ต้องยอมรับครับว่าไม่เคยเข้าไป ผมไปที่ไหนมาทั่ว แต่สวน สัตว์เปิดใกล้ๆ แค่นี้ไม่เคยไป ไม่รู้เป็นอะไร ต้องยอมรับว่าใกล้เกลือกินด่างจริง ๆ

 แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔