สำนวน คาบลูกคาบดอก ใช้ในการเปรียบเปรยถึง สภาวะที่อยู่ในช่วงคับขัน ไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไรต่อไป ไม่สามารถที่จะคาดเดาได้ “ก้ำกึ่งกัน” ทำให้เป็นปริศนา คาบลูกคาบดอก คือไม่รู้เป็นหรือตาย
ที่มาของสำนวน คาบลูกคาบดอก สำนวนนี้กล่าวไว้เชิงบรรยายธรรมชาติ คำว่าคาบลูกคาบดอกหมายถึงไม้ผลที่กำลังผลิดอกแล้วกำลังจะกลายเป็นลูก หรืออาจจะหมายถึงการยิงสัตว์ เช่น กระรอกกระแต ลูกดอกปักคาตัวมันแล้วถูกมันพาไปด้วย หรือจะเป็นสัตว์อะไรสักอย่างที่คาบลูกดอก แต่ความหมายทั้งคำแรกและคำสุดท้าย ดูจะมีความหมายเด่นชัดสู้คำกลางไม่ได้ คือสัตว์ถูกยิงด้วยลูกดอก (สมัยโบราณไม่มีปืนมีแต่ธนูและหน้าไม้) แล้วก็พาลูกดอกไปด้วย ความรู้สึกว่าตายหรือไม่ตายลักษณะ “ก้ำกึ่งกัน” ทำให้เป็นปริศนา คาบลูกคาบดอก คือไม่รู้เป็นหรือตาย
- คาบ หมายถึง (๑) น. ครั้ง, หน, ระยะเวลาเวียนรอบ, ช่วงเวลา.
- ลูก หมายถึง น. ผู้มีกำเนิดจากพ่อแม่ หรือโดยปริยายถือว่ามีฐานะเสมือนลูก, คำที่พ่อแม่เรียกลูกของตนโดยตรง หรือเรียกเด็กอื่นหรือผู้เยาว์กว่าผู้พูดหลายปีด้วยความรู้สึกรักและเอ็นดู เช่น ลูกกินยาเสียซิ, คำที่ลูกใช้แทนชื่อตนเวลาพูดกับพ่อแม่ด้วยความรักและเคารพ เช่น ลูกยังไม่ง่วงนอน
- ดอก หมายถึง (๑) น. ส่วนหนึ่งของต้นไม้ที่ผลิออกจากต้นหรือกิ่ง มีหน้าที่ทำให้เกิดผลและเมล็ดเพื่อสืบพันธุ์ มีเกสรและเรณูเป็นเครื่องสืบพันธุ์
- (๒) น. ลวดลายบนผืนผ้าเป็นต้น ที่มีลักษณะเป็นดอกเป็นดวง
- (๓) (ปาก) น. ค่าตอบแทนที่บุคคลหนึ่งต้องใช้ให้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง เพื่อการที่ได้ใช้เงินของบุคคลนั้น หรือเพื่อทดแทนการไม่ชำระหนี้หรือชำระหนี้ไม่ถูกต้อง, เรียกเต็มว่า ดอกเบี้ย
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน คาบลูกคาบดอก ในประโยค
1. ตอนนี้เขากำลังอยู่ระหว่างการประเมินการทำงาน เรียกได้ว่ากำลัง คาบลูกคาบดอก ก็เลยพาลเครียดจนกินไม่ได้นอนไม่หลับ2. คะแนนเสียงเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้าน ยังอยู่ในสถานการณ์ คาบลูกคาบดอก ยังบอกไม่ได้ว่าใครจะได้รับตำแหน่ง
3. ในความหมายที่เป็นสำนวนนั้น แปลว่า กำลังคาบลูกคาบดอกอยู่ หรือ กำลังลูกผีลูกคน ไม่รู้ว่าจะเป็นตายร้ายดีประการใด หรือยังอยู่ในระหว่าง อันตราย
4. ภาษาไทยมีเสน่ห์ตรงที่คำบางคำเพียงคำหนึ่งอาจมีความหมายแตกต่างออกไปได้ในหลายความหมาย บางทีมีความหมายในทางดี หรืออาจจะไม่ดีก็ได้ หรือบางทีมีความหมายคาบลูกคาบดอกจะดีหรือไม่ดี
5. จังหวะสามัญ หมายถึง จังหวะทั่วไปที่จะต้องยึดถือเป็นหลักสำคัญของการขับร้องและ บรรเลง ... และ “รัว” เป็นดอก เมื่อบรรเลงโดยใช้วิธีทั้ง 2 อย่างสลับกันจึงเป็นคาบลูกคาบดอก.
6. สำนวนไทย “คาบลูกคาบดอก”. หมายถึง ไม่แน่ใจว่าเป็นเรื่องอะไร เหตุการณ์นั้นจะส่อไปในทางดีหรือร้ายไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไหน ก้ำกึ่งกันอยู่.
7. บริษัทแห่งหนึ่งลงทุนธุรกิจกับเพื่อนต่างบริษัท ช่วงแรกทุกอย่างดำเนินไปได้ดี พอตอนหลัง ๆ เศรษฐกิจเริ่มแย่ลง ถ้าหากผ่านช่วงเศรษฐกิจนี้ไปได้ไม่รู้ว่าเงินที่ลงทุนไปจะทำกำไรได้มากหรือน้อยเท่าไหร่ ยังคาบลูกคาบดอก ไม่แน่ใจว่าธุรกิจนี้จะดีขึ้นหรือเลวร้ายลง
8. ไม่แน่ว่าจะเป็นอย่างไหน สุ่มเสี่ยงอันตราย เตะฟุตบอลคาบลูกคาบดอก
9. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ-องคาพยพกลายเป็นช่วงคาบลูกคาบดอก-เผชิญหน้า. “ประชาชาติธุรกิจ” ..
10. นักกีฬาคนนั้นชอบเตะฟุตบอลคาบลูกคาบดอกคือเตะทั้งลูกทั้งคน "
11. ไฟเหลือง หมายถึงสัญญาณไฟที่ต้องเตรียมตัวหยุดรถ แต่บางครั้งบางคราวในจังหวะคาบลูกคาบดอกเราก็มักที่จะขับรถเร่งความเร็วฝ่าสัญญาณ
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔
