สำนวน ไก่หลง นั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึง ผู้หญิงที่พลัดบ้านหรือเดินทางไปคนเดียวในที่ที่ไม่คุ้น มักจะถูกหลอกไปทำมิดีมิร้ายได้
คำว่า ไก่ นี้มักใช้เปรียบหมายถึงผู้หญิง และมักหมายถึงผู้หญิงประเภทหญิงโสเภณีหรือผู้หญิงรักสนุก เช่นพวกผู้ชายชอบพูดว่า “วันนี้จะไปจับไก่” คำว่า “ไก่” ในที่นี้หมายถึงผู้หญิงรักสนุก หรือผู้หญิงที่ถูกผู้ชายหลอกไปมีเพศสัมพันธ์ด้วย นอกจากนี้ ยังมีคำว่า ไก่หลง ซึ่งหมายถึงผู้หญิงที่พลัดบ้านหรือเดินทางไปคนเดียวในที่ที่ไม่คุ้น มักจะถูกหลอกไปทำมิดีมิร้าย ไก่หลง ตามปกติหมายถึง ไก่ที่หลงคอกหรือหลงรัง แต่ถ้าคำนี้ไปใช้กับคนเข้า ในประโยคทำนองที่ว่า เมื่อคืนนี้ฉันไปพบไก่หลงคนหนึ่ง คำว่า ไก่หลง จะหมายถึง ผู้หญิงไม่ดี ผู้หญิงหากินที่ออกเตร็ดเตร่ในที่สาธารณะคอยอ่อยเหยื่อให้ท่าทีแก่บุรุษเพศในเชิงชวนเสพกาม ก็ได้
ตัวอย่างการใช้งานสำนวนไทยที่กล่าวว่า ไก่หลง ในประโยค
1. เมื่อคืนนี้ฉันไปพบไก่หลงคนหนึ่ง2. ไก่หลงหรือไก่แก่แม่ปลาช่อน. “ลินลดาคาเฟ่” ป้ายชื่อที่บ่งบอกเหมือนกับสิ่งที่เขียนอยู่ในกระดาษ ดวงตาหวานที่ทอประกายสีเขียวหม่นจ้องมองป้ายชื่อนั้นนิ่ง
3. ไก่หลงหรือไก่แก่แม่ปลาช่อน “ใช่ค่ะ” เธอตอบรับสั้นๆ เพราะยังไม่จำเป็นต้องขยายความมากไปกว่านั้น. “เธอพูดภาษาอังกฤษได้ค่อนข้างดีนะ เห็นว่าพูดจีนกลางได้ด้วย?
4. ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี โดยให้เหตุผลว่าปูไข่เป็นปูสีแดงเข้ากับพลังมวลชนเสื้อแดง ส่วนไก่หลงเนื่องจากนายกฯยังใหม่ต่อการเมือง ช่วงแรกๆ ก็หลง
5. ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ฉายา "ปูไข่ไก่หลง" เพราะปูไข่เป็นปูตัวเมียที่มีสีแดง เข้ากับพลังมวลชนเสื้อแดง ส่วนไก่หลงเนื่องจากนายกฯยังใหม่กับการเมือง
6. ปารีณา นี่เธอก็อย่าไปเที่ยวตอนกลางคืนบ่อยนักสิ คนอื่นเห็นมันจะดูไม่งามจนคนอื่นคิดว่าเป็นไก่หลงมาจากไหน โดนจับกินจะลำบากไม่ใช่น้อย
7. ประยุทธ และ ประวิตร เป็นเพื่อนกันในวัยหนุ่มทั้งคู่ชอบที่จะออกเที่ยวตามผับบาร์เพื่อดักจับไก่หลง เอามากินที่บ้าน ซึ่งเป็นอย่างนี้อยู่นานหลายปี จนทั้งคู่ต้องมาตายด้วยอาการของโรคเอดส์ เพราะว่าไม่รู้จักป้องกันตัวเอง
8. สมศรีชอบหนีเที่ยวกลางดึก ชอบทำตัวเป็น ไก่หลง เพื่อหลอกผู้ชายเอามากินที่บ้านอยู่เป็นประจำ ถึงจะอายุมากแล้วแต่ยังไม่มีครอบครัวเพราะว่ามัวแต่รักสนุกไปวันๆ โดยที่ไม่ได้สนใจอะไรเลย
9. การจับไก่หลงนั้น เราจะต้องอยู่ในสถานที่ที่มีไก่หลง อยู่มาก ๆไม่ใช่ว่าจะไปจับที่ไหนก็ได้
10. เป็นผู้หญิงไม่สมควรที่จะไปเที่ยวกลางคืนคนเดียวนะ เพราะอาจจะถูกมองว่าเป็น ไก่หลง ก็เป็นได้ซ฿งทำให้คนอื่นรอบ ๆข้างมองเราไม่ดีเลย การไปเที่ยวนั้นควรที่จะหาเพื่อนไปเที่ยวด้วยเยอะๆจะดูปลอดภัยที่สุด
11.สมชายเจอแฟนสาวครั้งแรกที่ผับตอนกลางคืน ตอนเจอกันครั้งแรกนั้น นึกว่าเป็นไก่หลง มาจากที่ไหน แต่จริง ๆแล้วไม่ใช่ แฟนของเขานั้นหลงทาง หาทางกลับโรงแรมไม่เจอ จึงได้รู้จักกัน หลังจากนั้นก็ได้คุยกันเรื่อยมา
12. การทำตัวเป็นไก่หลง แสร้งทำว่าตัวเองไม่รู้ประสีประสาทั้งที่เจนจัดในหลายเรื่องนั้นเป็นการสร้างจุดขายให้ดูน่าสนใจ น่าค้นหามากกว่าการที่จะเปิดตัวออกมาเต็มๆเลนั้นไม่สามารถหลอกหนุ่มน้อยหนุ่มใหญ่ให้มาสนใจได้
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม สำนักงานราชบัณฑิตยสภา