สำนวน คว่ำบาตร ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การไม่ยอมคบค้าสมาคมด้วย การคว่ำบาตรนั้นมักใช้ใน การยุติการติดต่อกันทางใดทางหนึ่ง เพื่อประโยชน์ในการลงโทษ ต่อรอง หรือเพื่อตักเตือน โดยที่มาของคำว่า”คว่ำบาตร” ในภาษาไทยมาจากศัพท์ในพระไตรปิฎกเถรวาท หมายถึงสังฆกรรมที่พระสงฆ์ประกาศลงโทษคฤหัสถ์ผู้ประทุษร้ายต่อศาสนาด้วยการไม่คบ ไม่รับบิณฑบาต เพราะเกรงว่าอาจจะใส่อาหารที่มีพิษเข้าไปในบาตรนั่นเอง
การคว่ำบาตร นั้นเป็นการลงโทษผู้ที่กระทำผิดด้วยการไม่ยอมเข้าไปสุงสิงหรือ เข้าไปยุ่งอะไรด้วย เป็นการทำโทษแบบไม่จำเป็นต้องมีใครต้องเสียเลือดเสียเนื้อ โดยการคว่ำบาตร นั้นเป็นการลงโทษแบบชั่วคราว หรือจนกว่าคู่กรณีจะมีการปรับปรุงตัวให้ดีขึ้น มักใช้สำนวนนี้ในทางการเมือง และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
- คว่ำ หมายถึง (๑) [คฺวํ่า] ก. พลิกเอาด้านบนลงล่าง เช่น รถคว่ำ เรือคว่ำ
- บาตร หมายถึง [บาด] น. ภาชนะชนิดหนึ่งสำหรับภิกษุสามเณรใช้รับอาหารบิณฑบาต. (ส. ปตฺร; ป. ปตฺต).
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน คว่ำบาตร ในประโยค
1. การที่พระสงฆ์ประกาศลงโทษคฤหัสถ์ผู้ประทุษร้ายต่อศาสนาด้วยการไม่คบหา ไม่รับบิณฑบาต2. โดยแถลงการณ์ของกระทรวงการคลังสหรัฐระบุคว่ำบาตรนายคุน คิม อดีตประธานเสนาธิการทหารร่วมแห่งกองทัพอากาศกัมพูชา
3. สหรัฐฯ ประกาศมาตรการคว่ำบาตรครั้งใหม่ที่เกี่ยวข้องกับอิหร่าน เพิ่มแรงกดดันให้กับอิหร่านซึ่งปัจจุบันได้รับผลกระทบหนักจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส ...
4. อียู เยอรมนีและรัสเซียพร้อมใจกันแสดงความไม่พอใจ ต่อการที่สหรัฐประกาศมาตรการคว่ำบาตรโครงการท่อส่งก๊าซสายสำคัญ .
5. การคว่ำบาตร. มาตรการลงโทษที่คณะมนตรีความมั่นคงใช้ต่อประเทศสมาชิกที่มีการกระทำละเมิดกฎบัตรสหประชาชาติ รวมทั้งเป็นภัยต่อความมั่นคงต่อสันติภาพ
6. สหรัฐอเมริกาเพิ่มคว่ำบาตรระลอกใหม่ต่ออิหร่านเพื่อตอบโต้ที่อิหร่านยิงขีปนาวุธถล่มฐานทัพสหรัฐฯในอิรัก และโดนัลด์ ทรัมป์ ...
7. ในเนื้อหามีการประณามการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ ที่เป็นอุปสรรคต่อความพยายามต่อสู้กับโรคระบาดของอิหร่าน เนื่องจากอิหร่านกำลังประสบปัญหาขาดแคลนเวชภัณฑ์ ..
8. ปฐมพงษ์" ระบุ คนไทยต้องเป็นไท ติงพรรคการเมืองอย่าทำตัวหุ่นเชิดดึงต่างชาติมา รบ.ต้องโปร่งใสอย่าปล่อยทุจริต ชี้ มะกันคว่ำบาตร .
9. สหรัฐฯเตรียมบังคับใช้มาตรการคว่ำบาตรทางการค้าต่อคิวบาฉบับใหม่ เข้มงวดการเข้าถึงเครื่องบินพาณิช ยกเลิกใบอนุญาตการเช่าซื้อเครื่องบินคิวบา.
10. ฝั่งประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนว่า ตัวเขาในฐานะผู้นำสหรัฐฯ จะสั่งคว่ำบาตรอิรักชุดใหญ่ หากมีการสั่งให้ทหารอเมริกันถอนทัพออกจากอิรัก .
11. ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกายกเลิกมาตรการคว่ำบาตรตุรกี หลังจากที่กองทัพตุรกีพักการสู้รบอย่างถาวรในพรมแดนทางภาคเหนือของซีเรีย.
12. สหรัฐฯลงมติคว่ำบาตรจนท.จีนละเมิดสิทธิมนุษยชนชาวอุยกูร์.
13. พลังนิวเคลียร์กับพลังทุนนิยมคัดง้างกันอีกครั้ง เมื่อสหรัฐฯ ประกาศมาตรการคว่ำบาตรอิหร่านรอบใหม่ จะมีผลเริ่มใช้วันที่ 5 พฤศจิกายนนี้
14. สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า โดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ประกาศคว่ำบาตรประเทศอิหร่านเพิ่ม โดยอ้างว่าเพื่อป้องกันไม่ให้อิหร่านครอบครองอาวุธนิวเคลียร์
15. ไทยออยล์ เผย ราคาน้ำมันดิบเวสต์เท็กซัสปรับเพิ่มขึ้น หลังสหรัฐฯ ส่งสัญญาณออกมาตรการคว่ำบาตร ต่อการส่งออกน้ำมันดิบของเวเนซุเอลา.
16. รัฐบาลอิหร่านปฏิเสธเจรจาสหรัฐฯ รื้อฟื้นข้อตกลงนิวเคลียร์อิหร่าน ขณะที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ บังคับใช้มาตรการคว่ำบาตรครั้งใหม่ต่ออิหร่านแล้ว.
17. มาตรการคว่ำบาตรครั้งแรกของประธานาธิบดีบารัค โอบามา เกี่ยวกับสถานการณ์การแทรกแซงของรัสเซีย กรณีไครเมีย ที่กล่าวว่า "รัสเซียจะจ่ายแพง" .
18. ประธานาธิบดีบารัค โอบามาแห่งสหรัฐได้ลงนามในคำสั่งคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่ระดับอาวุโส7คนของเวเนซุเอลาแต่ไม่ได้เป็นเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับด้านการพลังงาน.
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔