สำนวน กลับลำ นั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึงคนที่เปลี่ยนความคิด กลับไปกลับมา เมื่อวานพูดอีกอย่างหนึ่ง วันนี้พูดอีกอย่างหนึ่ง ไม่มีความน่าเชื่อถือ พูดกลับไปกลับมา คนประเภทนี้ไม่น่าเชื่อถือและไว้วางใจให้ทำงานใด ๆ เพราะว่าเป็นบุคคลไม่มีความชัดเจน
ที่มาของสำนวน กลับลำ คำว่า ลำ ใช้เรียกสิ่งที่ยาวกลมหรือมีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ลำตัว ลำน้ำ ลำต้น ลำเรือ. กลับลำ ใช้กับเรือ หมายถึงหันหัวเรือกลับไปตามทางที่มา เช่น เรือนักท่องเที่ยวลำนั้นแล่นทวนกระแสน้ำเชี่ยวกรากไปได้ไม่ไกลเท่าใด พอเกิดพายุฝนก็ต้องกลับลำเปลี่ยนเป็นแล่นล่องตามน้ำ. เธอเพิ่งหัดพายเรือ เวลาจะกลับลำต้องระวังหน่อยนะ ค่อย ๆ เอาพายราน้ำให้หัวเรือหันกลับ
กลับลำ ใช้เป็นคำเปรียบเทียบ หมายถึงเปลี่ยนความตั้งใจอย่างกะทันหันในการทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่เคยวางแผนไว้ เช่น ผู้จัดการเพิ่งแจ้งในที่ประชุมเมื่อวานนี้เองว่าจะขยายโครงการ แต่พอมาวันนี้เกิดกลับลำว่าจะไม่เปิดสาขาใหม่แล้ว ผู้อำนวยการประกาศว่าจะขึ้นเงินเดือนครูใหม่ทุกคนให้เป็น ๑๕๐๐๐ บาท ผ่านไป ๒ วันเกิดกลับลำบอกว่าจะจ่ายอัตราเดิมต่อไป
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน กลับลำ ในประโยค
1. ผู้อำนวยการประกาศว่าจะขึ้นเงินเดือนครูใหม่ทุกคนให้เป็น ๑๕๐๐๐ บาท ผ่านไป ๒ วันเกิดกลับลำบอกว่าจะจ่ายอัตราเดิมต่อไป2. เช่น เมื่อวานเขาให้สัมภาษณ์ว่าจะไม่ยอมให้มีวันหยุดชดเชย วันนี้กลับลำอนุญาตให้มีตามเดิมแล้ว.
3. ทนายดังกลับลำ! ... "ทนายเดชา กิตติวิทยานันท์" ซึ่งเคยเข้าข้างฝั่งครูปรีชาได้กลับลำย้ายฝั่ง ... ณ วันนี้ที่ได้ยิน ได้ฟัง โดยไม่เห็นหลักฐานครูปรีชาในสำนวน
4. บุกบ้านสี่เสา “วีระกานต์-ณัฐวุฒิ-วิภูแถลง-เหวง” 4 แกนนำกลับลำ ... จึงได้ส่งสำนวนคดีประกอบกับคำร้องกลับคำให้การเป็นรับสารภาพ ไปยังศาลฎีกา ...
5. อ้าว! ดอน กลับลำ หลังโดนถล่มยับ ให้สัมภาษณ์ สหรัฐฯ ส่งซิกไทย.
6. เข้าข่ายฟอกเงินหรือไม่ ตอกกลับอย่าวิตกจริต “เจ๊หน่อย” ... กลับลำสารภาพล้อมบ้าน “ป๋าเปรม” “เต้น” ... ยังไม่มีการพิจารณาสำนวนตรวจสอบกรณีนายธนาธร .
7. อ่าวเฮ้ย..ไม่เหมือนที่คุยกันไว้นี่หน่า!!! "เจ๊กุ้ง" พยานครูปรีชา ยังงงๆ กลับลำบอกไม่เห็นหวย ให้ปากคำไม่ตรงสำนวนเดิม ตกลงยังไม่กันแน่??
8. “ประชุมสภาผู้แทนราษฎร” ช่วงบ่าย โหวตไม่เลื่อนประชุมชนะ! – 5 พชปร ขอกลับลำ. ผลการประชุมสถาผู้แทนราษฎรช่วงบ่าย –
9. ศาลเลื่อนพิพากษาคดีค้ามนุษย์ “วิคตอเรีย ซีเคร็ท” เหตุจำเลยกลับลำสารภาพ ... คือ นายมนัส และ นายสมชาย ได้กลับคำให้การเป็นรับสารภาพแทน ศาลจึงเลื่อนอ่านคำพิพากษาเป็นวันที่ 19 กันยายนนี้ ..
10. Taylor Swift กลับลำด้วย ส่งเพลงลง Apple Music หลังแอปเปิลจ่ายเงินช่วงทดลองใช้ ... ผมเห็นด้วยในกรณีนี้ถ้าจะใช้คำว่า "กลับลำ" นะ เพราะเธอเคยโจมตีบริการสตรีมเพลงจริงๆ ผู้บริหาร Pandora .
11. ถ้าเชื่อว่าคดีนี้ผิดจริง ชั่วร้าย เลวทราม อุตตมก็น่าจะร่วมทำผิดมาตั้งแต่ต้นแล้วกลับลำ ถ้าเชื่ออย่างบางคนว่า ... ที่เป็นศาลชั้นเดียว และยึดสำนวน ปปช.เป็นหลัก.
12. ตำรวจแจกใบสั่งข้อหาเปลี่ยนท่อ หนุ่มสู้กลับจนตำรวจยอมกลับลำ ... จึงได้ขอไม่รับทราบข้อกล่าวหา และให้เจ้าหน้าที่ทำสำนวนส่งฟ้องศาล ..
13. อธิบดีกรมสรรพากรไม่หวั่นขัดรัฐธรรมนูญ กลับลำเข็นกฎหมายนิรโทษกรรม-เว้นโทษอาญา-ตรวจย้อนหลัง-ลดภาษีอุ้มเอสเอ็มอี รับมติครม.
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม สำนักงานราชบัณฑิตยสภา