สำนวน กินลมกินแล้วงนั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึง การที่ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย ทำไปก็ไม่ได้อะไรขึ้นมา ทำเหนื่อยเปล่า ๆ ไม่ได้ผลตอบแทน เหมือนกับการ กินลม ก็คือ ลมไม่สามารถที่จะจับต้องได้ การที่จะไปวิ่งจับลมนั้นไม่มีประโยชน์เพราะว่าลมนั้น ไม่มีตัวตน นั่นเอง
ที่มาของสำนวน กินลมกินแล้ง นั้นมาจากการที่ลม ซึ่งมีความหมายว่า อากาศที่เคลื่อนที่ นั้นเราไม่สามารถจับต้อง หรือคาดหวังอะไรได้ เป็นตัวเป็นตน มีแค่ความว่างเปล่า ไม่มีอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน ดังนั้น สำนวน กินลมกินแล้ง นั้นจึงหมายถึง ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย. นั่นเอง
สำนวนนี้ คำที่มีความหมายคล้ายกันนั่นคือ “สร้างวิมานกลาง (ใน) อากาศ” “ฝันลมๆ แล้งๆ” อีกสำนวนหนึ่งที่พอจะอุปมาไปได้กับสำนวนนี้คือคำว่า “ทอดหุ่ย” หมายความรวมๆ ว่าเป็นเรื่องเลื่อนลอย ไม่มีอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน พอๆ กับไอระเหยที่ไม่มีอะไรให้จับต้องได้ มีแต่ความเป็นอากาศธาตุ มีสำนวนอีกสำนวนหนึ่งที่ใกล้กันทั้งอักษรและความหมายคือ “ตามลมตามแล้ง” ไม่มีจุดมุ่งหมายอะไร ปล่อยให้ไปตามลม หรือสุดแต่จะเป็นไป อาการเดินทอดน่องปล่อยเวลาให้ผ่านไปโดยไม่คิดอะไร เรียกว่า “เดินทอดน่อง” หรือ “ฆ่าเวลา” คือปล่อยเวลาให้ผ่านเลยไปโดยไร้ประโยชน์ ไม่ได้ทำประโยชน์ใดๆ ขึ้นมาเลย
- กิน หมายถึง (๑) ก. เคี้ยว เช่น กินหมาก, เคี้ยวกลืน เช่น กินข้าว, ดื่ม เช่น กินนํ้า, ทำให้ล่วงลำคอลงไปสู่กระเพาะ
- ลม หมายถึง น. ธาตุอย่างหนึ่งในธาตุทั้ง ๔ ของร่างกาย คือ ดิน นํ้า ไฟ ลม, ถ้าลมในร่างกายแปรปรวนไม่ปรกติจะทำให้เกิดอาการต่าง ๆ ได้ เช่น เป็นลม
- แล้ง หมายถึง น. หน้านํ้าแห้ง, ฤดูไม่มีฝน, ในคำว่า หน้าแล้ง ฤดูแล้ง.
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน กินลมกินแล้ง ในประโยค
1. กินลมกินแล้ง ทำเหนื่อยเปล่า ๆ ไม่ได้ผลตอบแทน.2. กินลมกินแล้ง ทำเหนื่อยเปล่า ๆ ไม่ได้ผลตอบแทน กินล้างกินผลาญ กินทิ้งกินขว้าง กินเล็กกินน้อย เบียดบังเอาเล็ก ๆ น้อย ๆ กินเศษกินเลย เบียดบังเอาเล็ก ๆ
3. ลม” มาใช้ในชื่อเพลง เช่น ลมพัดชายเขาเป็นชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง และใช้ในสำนวนไทยด้วย เช่น กินลมกินแล้ง หมายถึงไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย.
4. ข้าพเจ้าหันมาดูบรรดาสิ่งที่มือข้าพเจ้ากระทำ และความเหน็ดเหนื่อยที่ข้าพเจ้าทุ่มเทลงไปและ ดูเถิด ทุกอย่างก็อนิจจัง คือกินลมกินแล้ง และไม่มีประโยชน์อะไรภายใต้ดวงอาทิตย์
5. คำสำคัญอีกคำหนึ่งถัดจากคำว่า “อนิจจัง” และ “กินลมกินแล้ง” คือว่า ภายใต้ดวงอาทิตย์
6. นี่เป็นสำนวนในเรื่องลิลิตพระลอ เราหลายคนเคยได้ยินสำนวนนี้ และดูเถิด สารพัดก็อนิจจัง คือกินลมกินแล้ง
7. กินลมกินแล้ง หมายถึง ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย อนิจจัง ไม่ยั่งยืน สูญเปล่า มักปรากฏในหนังสือปัญญาจารย์ ซึ่งเขียนโดยกษัตริย์ซาโลมอน
8. สำนวนสุภาษิตไทยพร้อมรูปภาพเอามาต้อนรับน้องน้องที่ทยอยปิดเทอมกันแล้วค่ะ ปิดเทอมก็อย่าลืมอ่านหนังสือบ้างนะค่ะ เช่นคำว่า กินลมกินแล้ง หมายถึง ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย
9. ดูงานทั้งวัน ออ แล้วคำว่า. ควายล้วนๆไม่มีวัวปนนี่เป็นสำนวน นะครับ ... อ้างไปเรื่อยเปรี่ยบเทียบไปเรื่อย มีแต่ลมปาก สาระพัดกินลมกินแล้ง ดีไม่จริงมีแต่คำพูด FAKE.
10. ไปฝากความหวังไว้ที่กินลมกินแล้ง แต่ถ้าเราฝากความหวังไว้ที่ความจริง
11. บ้าบอ และ ความ เขลา ข้าพเจ้า สังเกต เห็นว่าเรื่องนี้ก็เป็นแต่กินลมกินแล้งด้วย
12. นอกจากนี้ยังนำคำว่า “ลม” มาใช้ในชื่อเพลง เช่น ลมพัดชายเขาเป็นชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง และใช้ในสำนวนไทยด้วย เช่น กินลมกินแล้ง หมายถึงไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม สำนักงานราชบัณฑิตยสภา