สำนวน "ก้นกระดก" ใช้ในการเปรียบเปรยถึงคนที่มักลืมตัวเมื่อถูกเยินยอ จากคนรอบข้างจนอาจจะทำอะไรโดยที่ไม่ยั้งคิด หรือทำอะไรที่ไม่เข้าท่า การลืมตัวนั้นหมายถึง ขาดสติไปชั่วคราว, เผลอตัวไปชั่วคราว, เช่น เวลาโกรธเขาลืมตัวไม่กลัวตาย
ซึ่งคนเราส่วนมากจะเป็นกันทุกคนโดยอย่างยิ่งตอนที่ได้รับคำชมมาก ๆ จะลืมตัวเป็นพิเศษ แต่ก็จะหายลืมตัวในไม่ช้าดังนั้นการที่เราได้รับคำเยินยอก็ควรที่จะยินดีแต่พองาม ไม่ควรที่จะเหลิงจนเกินควร
ที่มาของสำนวน ก้นกระดกนั้น น่าจะมาจากสุนัขที่พอเราเล่นด้วยแล้วชมว่าเก่ง มันก็จะส่ายหางไปมา ทำท่าก้นกระดก โชว์เจ้านายไม่หยุดหย่อน
- ก้น หมายถึง น. ส่วนเบื้องล่างของลำตัวของคนหรือส่วนท้ายของลำตัวของสัตว์, โดยปริยายหมายความถึงบริเวณก้นด้วย เช่น ล้างก้น
- กระดก หมายถึง ก. ทำให้ปลายข้างหนึ่งยกสูงขึ้น, เผยอขึ้นข้างหนึ่ง.
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ก้นกระดก ในประโยค
1. ประยุทธ เขาเพิ่งถูกเจ้านายชมเป็นครั้งแรกเองนะ ก็กลายเป็นคนก้นกระดกเสียแล้ว2. พวกที่โดนคนรอบข้าง สรรเสริญเยินยอจนเกินพอดี จนหลงตัวเอง คิดว่าตัวเองเก่งที่สุดในโลก ไม่ยอมพังคำเตือนหรือ คำแนะนำของคนอื่นแบบนี้ ไม่น่าคบอย่างยิ่ง เพราะอัตตาเขาสูง พอโดนคนอื่นยอหน่อยก็ทำเป็น”ก้นกระดก”
3. พวกที่ชอบเยินยอเจ้านายจน ก้นกระดก นั้นคนพวกนี้หวังแต่เลียแข้งเลียขาเจ้านายจนเขาคิดว่าเก่งมากจนไม่ยอมเห็นหัวใครในบริษัท คนพวกนี้ได้ดีทุกราย ส่วนคนที่ทำงานดีแต่ยกยอเจ้านายไม่เป็นไม่รู้จะตกงานเมื่อไหร่
4. ประยุทธถูกลูกหาบยกยอว่าเก่งอย่างนั้น เก่งอย่างนี้จน “ก้นกระดก” เป็นผู้มีอำนาจวาสนาสูงส่ง จนไม่เห็นหัว และฟังเสียงประชาชน คิดว่าตัวเองเก่งอยู่คนเดียว จัดการอยู่คนเดียวมา 5 ปี ยังไม่พอยังจะสืบทอดอำนาจต่ออีก 20 ปี โดยไม่สนใจว่าประเทศ เศรฐกิจ การค้าจะเสียหายอะไร ขอให้ลูกหาบได้แสวงหาผลประโยชน์ก็เพียงพอแล้ว
5. พ่อชมแดงจนแดง “ก้นกระดก” แต่ว่าแดงเป็นเด็กที่มีความรู้ความเข้าใจในคำชม และคำเยินยอ แดงไม่เหลิง และไม่ลืมตัวยังเป็นเด็กดีเหมือนเดิม
6. เมื่อเป็นใหญ่เป็นโตขึ้นมา มีคนประจบสอพลอมาก ทำให้เขาลืมตัวจน “ก้นกระดก”
7. นี่นายประวิตร พอโดนลูกน้องประจบสอพลอหน่อย จน ก้นกระดก ทำเป็นวางอำนาจใหญ่เชียวนะ ไม่ได้สนใจเลยว่าคนอื่นเขาจะคิดอย่างไร ทำอะไรอยู่ มันแต่หลงตัวเองอยู่นั่นแหละ งานการก็ไม่ทำ
8. พอมีอำนาจ และคนรอบข้างที่หวังผลประโยชน์เข้ามาสอพลอจนทำให้เขา ก้นกระดก จนลืมไปว่าสิ่งใดที่ควรทำ และไม่ควรทำ หลงตัวคิดว่าตัวเองเก่นที่สุดในโลกนี้ จนกู่ไม่กลับ คนแบบนี้ไม่สมควรเอาอำนาจใส่มือ หลงตัวจนเสียชาติ
9. ประเทศชาติต้องการค้นที่มีความรู้ ไม่ใช่คนที่หลงตัวเองจน ก้นกระดก พอมีคนเข้ามาประจบสอพลอหน่อยก็ลืมว่าต้องทำอะไร มาทำไม ปล่อยให้พวกชอบประจบสอพลอหาประโยชน์กันจนไม่รู้ตัว
10. คุณครูชมเด็กชายตู่ จนก้นกระดก เขาไม่สนใจฟังความเห็นจากเพื่อนคนไหนเลย คิดว่าตัวเองเก่นที่สุดในห้อง หนังสือก็ไม่อ่านก่อนสอบ สุดท้ายพอประกาศคะแนนสอบออกมา สรุปว่าเขาสอบตกคนเดียวในชั้น น่าสงสารคนลืมตัวจริง ๆ
11. ผมเคยโดนประจบสอพลอจากลูกน้องจน ก้นกระดก ช่วงนั้นทำให้เสียการเสียงานไปพอสมควร เพราะคิดแต่ว่าตัวเองเก่งไม่ยอมฟังคำแนะนำจากใคร สุดท้ายก็ตกงาน จนไม่มีลูกน้องคอยประจบประแจงแล้ว จึงรู้ตัวว่าตัวเองทำไม่ถูกต้อง