สำนวนนี้เขาใช้เฉพาะสำหรับว่า คนที่เรียนหนังสือ แต่ปัญญาทึบหรือเกียจคร้าน จนแม้ ก ข ก็จำไม่ได้ ส่วนคนไม่เรียนเลยก็แล้วไป เขาไม่ว่า ถ้าเราแปล กระดิกหู ว่า รู้ สำนวนนี้ลามไปถึงคนไม่เรียนด้วย ก็เป็นผิดความหมายของภาษาที่เขาพูด อันที่จริง กระดิกหู เป็นคำ ๒ คำประสมกัน ทั้งแปลตามตัวคำได้ด้วย เมื่อแปลว่า รู้ คำแปลก็โดดเดี่ยวออกนอกวงไปทีเดียว ไม่ต่อเนื่องกับตัวคำ เข้าใจว่า ไม่กระดิกหู คือไม่ติดหู ไม่เข้าหู
สำนวน ก ข ไม่กระดิกหู เป็นสำนวนโบราณใช้ในการเปรียบเปรยถึงคนที่ไม่รู้หนังสือ ถึงแม้ว่าจะเรียนไปแล้วแต่ก็ยังไม่สามารถอ่านเขียนได้นั่นเอง โดยสาเหตุอาจจะเกิดจากหลายปัจจัยที่ทำให้เป็น แบบนั้นเช่น อาจจะเรียนไม่เข้าใจ ไม่มีพื้นฐานที่ดีพอ หรือ มีปัญหาเกี่ยวกับการเรียนรู้ อย่างไรก็ตามการศึกษาหาความรู้นั้นไม่ได้ยากเย็นเกินที่มนุษย์จะเข้าใจ แต่ต้องการเพียงเวลา และการฝึกฝน ศึกษาทบทวน ก็จะสามารถอ่านเขียนได้ในที่สุด
ที่มาของสำนวน ก ข ไม่กระดิกหู นั้นน่าจะมาจากในสมัยโบราณนั้นมีการสอนอ่านเขียนวิชาภาษาไทย แล้วมีนักเรียนบางคนที่เรียนไม่ทันเพื่อนจนไม่สามารถอ่านเขียนได้ทันเพื่อน สมัยก่อนนั้นการเรียนจะเรียนที่วัดเป็นส่วนใหญ่ซึ่งคนสอนก็คือหลวงตา และพระในวัด ดังนั้นจึงอาจจะทำให้เด็กไม่เข้าใจภาษาได้ดีเหมือนยุคปัจจุบัน และสมัยก่อนเน้นให้อ่านเขียนเท่านั้น แต่ว่ายังไม่มีการจัดการที่ดีพอจึงทำให้เด็กบางคนยังไม่สามารถอ่านเขียนได้
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน ก ข ไม่กระดิกหู ในประโยค
1. นี่ฉันเลือกผิดหรือเปล่าที่มาเรียนภาษาจีน เรียนมาตั้งหลายปี ก ข ไม่กระดิกหู เสียดายเงินค่าเรียนจริง ๆ2. ที่เขาต้องลำบากอยู่ทุกวันนี้เพราะไม่รู้หนังสือ ตอนเด็ก ๆ พ่อแม่ส่งให้เรียน แต่เขาเป็นคน กข ไม่กระดิกหู ก็เลยต้องออกมาทำงานรับจ้าง
3. ตอนเด็ก ๆ พ่อบอกว่าฉันเรียนแย่มากถึงขั้น “ก ข ไม่กระดิกหู” เลยทีเดียว โชคดีที่สามารถตั้งใจเรียนจนอ่านออกเขียนได้ในปัจจุบันนี้ ซึ่งทำให้ชีวิตในปัจจุบันไม่ได้ลำบากมากมายนัก
4. นี่ประยุทธ เธอนี่ “ก ข ไม่กระดิกหู” จริง ๆเลยนะจะจบ ป.4 แล้วยังอ่านเขียนไม่ได้นี่ไหนว่าที่หนึ่งของรุ่นไง ทำไมยังเขียนไม่ได้อ่านไม่ออกอยู่ละ อยากซ้ำชั้นไหม
5. สมควรเป็นคนที่มีปัญหาในการอ่านเขียนแต่ยังเด็ก ไม่ว่าคุณครูจะสอนอย่างไร “ก ข ไม่กระดิกหู” ดังนั้นพ่อแม่จึงพาเขาไปพบกับจิตแพทย์เด็กเพื่อที่จะช่วยประเมิณพัฒนาการ สรุปเป็นโรคในการเรียนรู้บกพร่อง สุดท้ายต้องเข้ารับการรักษา จนปัจจุบันนี้เขาหายแล้ว และสามารถที่จะอ่านออกเขียนได้เหมือนเด็กปกติ ดังนั้นเราควรหมั่นสังเกตุพฤติกรรมของลูกๆเราว่ามีปัญหาอะไรหรือไม่ จะได้แก้ได้ทันท่วงที
6. เมื่อก่อนผมเคนเป็นเด็กที่อ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ เรียกได้ว่า “ก ข ไม่กระดิกหู” กันเลยทีเดียว ได้คุณแม่นี่แหละที่ช่วยสอนจนผมสามารถทำได้ อาจจะช้าไปหน่อยแต่ทว่าสุดท้ายก็สำเร็จ อ่านคล่องมาก
7. เด็กไทยในปัจจุบันนี้ ถึงจะอยู่ในยุคดิจิตอลกันแล้ว แต่มีเด็กบางกลุ่มที่มีปัญหาอ่านเขียนที่มัก ไม่คล่อง หรือเขียนผิดเขียนถูก และมีบางกลุ่มที่ อ่านเขียนไม่ได้เลย เรียกได้ว่า “ก ข ไม่กระดิกหู” เป็นหน้าที่ของคุณครูที่จะต้องดูแลเด็กๆในกลุ่มนี้เป็นพิเศษ
อ้างอิง สำนักงานราชบัณฑิตยสภา