สำนวน ว่ายน้ำหาจระเข้นั้น ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การกระทำที่เสี่ยงอันตรายก็ยังทำ ทั้ง ๆที่รู้ว่ามีอันตรายร้ายแรงอยู่ข้างหน้า อาจจะเพราะไม่มีทางเลือกไม่มีทางหนี หรือว่าต้องการที่จะเสี่ยงสู้กับจระเข้ดู เหมือนจะหนีก็ไม่ได้ แต่ก็ยังต้องเข้าไป สำนวที่ดล้ายกัน ก็ได้แก่ หมาจนตรอก ที่แปลว่า คนที่ฮึดสู้อย่างสุดชีวิตเพราะไม่มีทางเลือก ในสำนวนว่า สู้เหมือนหมาจนตรอก.
ที่มาของสำนวน ว่ายน้ำหาจระเข้นั้น เป็นที่ทราบกันดี ว่าจระเข้นั้นเป็นสัตว์ที่ดุร้าย สามารถทำร้ายคนถึงตายได้ และสามารถกินคนได้ด้วย การว่ายน้ำเข้าหาจระเข้นั้นถ้าไม่มีอาวุธหรือรู้จักศิลปะการต่อสู้ รู้ได้อย่างเดียวว่าตายแน่ ๆ ไม่มีรอด ซึ่งคนที่ว่ายน้ำเข้าหาจระเข้นั้นเปรียบเสมือนคนที่กำลังทำเรื่องที่เสี่ยงอันตรายอยู่ โดยที่รู้ตัวว่าอันตรายร้ายแรงรออยู่ข้างหน้า
- ว่ายน้ำ หมายถึง ก. เคลื่อนไปโดยอาศัยกำลังแขน ขา ครีบ หรือ หาง แหวกไปในนํ้าหรือในอากาศ.
- หา หมายถึง ก. มุ่งพบ, พบ, เช่น ไปหาหมอ เพื่อนมาหา
- จระเข้ หมายถึง [จอระ-] น. ชื่อสัตว์เลื้อยคลานขนาดใหญ่ที่สุดในปัจจุบัน มีหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Crocodylidae ปากและหัวยาว ปลายปากนูนสูงขึ้นเป็นช่องเปิดของรูหายใจ เรียกว่า ก้อนขี้หมา ลำตัวกลมยาว หนังเป็นเกล็ดแข็งทั้งตัว หางแบนยาวทางข้างใช้โบกว่ายนํ้า มักหากินในนํ้า อาศัยบริเวณป่าริมน้ำ ในประเทศไทยมี ๓ ชนิด คือ จระเข้บึง จระเข้นํ้าจืด หรือจระเข้สยาม ( Crocodylus siamensisSchneider) จระเข้นํ้าเค็ม อ้ายเคี่ยม หรืออ้ายทองหลาง ( C. porosus Schneider) และจระเข้ปากกระทุงเหวหรือตะโขง [ Tomistoma schlegelii (S. Müller)], ตะเข้ หรือ อ้ายเข้ ก็เรียก, อีสานเรียก แข้, ปักษ์ใต้เรียก เข้
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน "ว่ายน้ำหาจระเข้" ในประโยค
1. นี่ตู่ ว่ายน้ำหาจระเข้แท้ๆ ก็รู้อยู่ว่าพ่อกำนันหวงลูกสาวมากผู้ชายคนไหนเข้าใกล้มีหวังได้กินลูกปืนแน่ๆ แล้วนายยังจะกล้าเข้าไปจีบอีก2. รู้ทั้งรู้ว่าพวกนั้นมันเป็นอันธพาล ทำเรื่องผิดกฎหมายก็ยังจะว่ายน้ำหาจระเข้เข้าไปยุ่งกับคนพวกนั้นอีก
3. การล่อซื้อยาบ้าครั้งนี้เป็นการ “ ว่ายน้ำหาจระเข้ ” อย่างแท้จริง แต่ถ้าไม่ทำอย่างนี้ก็จับผู้ขายไม่ได้
4. ว่ายน้ำหาจระเข้, เสี่ยงเข้าพบทั้ง ๆ ที่รู้ว่าเป็นอันตราย. ศรศิลป์ไม่กินกัน, ไม่ถูกกัน ไม่ลงรอยกัน ไม่ชอบหน้ากัน.
5. ทั้งที่เรารู้ว่า การท่องเที่ยวในประเทศเกาหลีเหนือนี้จะเหมือน “ ว่ายน้ำหาจระเข้ ” โดนจับตามองอยู่ทุกฝีก้าว โดยเจ้าหน้าที่และเราก็สามารถที่จะทำผิดกฎต่าง ของเกาหลีเหนือได้ทุกเวลา แต่การได้ไปเยอนสักครั้งนั้นถือเป็นความตื่นเต้นที่พลาดไม่ได้เลยทีเดียว
6. การไปขอกู้เงินจากนายหน้าค้าเงินกู้ดอกเบี้ยแสนโหด เหมือน “ ว่ายน้ำหาจระเข้ ” แต่เราไม่มีทางเลือกจริงๆ การนำเงินมารักษาลูกนั้นสำคัญกว่าถึงแม้ว่าจะเสี่ยงตายก็ต้องยอม
7. การสู้รบ และการก่อให้เกิดสงครามกับ สหรัฐอเมริกา อิหร่านรู้ดีว่า อันตราย เหมือน “ ว่ายน้ำหาจระเข้ ” เพราะที่รู้กันดีว่า แสนยานุภาพของสหรัฐนั้นเหนือกว่าอย่างเห็นได้ชัดในทุกด้าน ดังนั้น ต้องวางแผน และวิเคาระห์ให้ดี
8. การลงทุนด้วยการเล่นหุ้นโดยที่ไม่มีพื้นฐานในการลงทุนในหุ้นมาก่อน อันตรายมาก เหมือน “ ว่ายน้ำหาจระเข้ ” เพราะว่ามีปัจจัยหลายปัจจัยที่จะทำให้เงินลงทุนหายไปหมด พร้อมกับขาดทุนย่อยยับจนน่ากลัว ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาให้ดี ก่อนที่จะลงทุน
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔