สำนวน ยื่นแก้วให้วานร นั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึงการเอาสิ่งของ หรือ อะไรก็ตามให้กับคนที่ไม่รู้ว่าจะใช้งานสิ่งนั้นอย่างไร โดยเขาเหล่านั้นไม่รู้ด้วยซ้ำว่าของที่ได้รับมานั้นมีประโยชน์ หรือจะใช้ประโยชน์จากพวกมันอย่างไร เพราะไม่ยอมศึกษาหาความรู้ หรือสอบถามวิธีการใช้งานของชิ้นดังกล่าว พอได้มาถึงแม้จะดีใจในตอนแรกแต่ว่าสุดท้ายแล้วก็ไม่มีประโยชน์อยู่ดี เพราะไม่รู้จักวิธีใช้งานของสิ่งนั้นแทนที่จะเป็นประโยชน์ กลับเป็นภาระในภายหลังด้วยซ้ำ
ที่มาของสำนวน ยื่นแก้วให้วานร นั้นมาจากการที่เราเอาแก้ววิเศษ หรือของมาค่าให้กับลิง หรือวานรซึ่งไม่รู้จักวิธีการนำไปใช้งาน ไปใช้ประดับ หรือนำเอาไปขาย ดังนั้นไม่ว่าแก้วแหวนเงินทองใดๆก็ตาม สำหรับลิงแล้วจึงไม่มีประโยชน์ สู้กล้วยหรืออ้อยก็ไม่ได้ที่ช่วยให้กินอิ่มท้องมากกว่า สุดท้ายลิงตัวนั้นก็โยนของมีค่าที่ไม่รู้ประโยชน์ทิ้งอยู่ดี
- ยื่น หมายถึง ก. กิริยาหรืออาการที่เหยียดหรือเหลื่อมลํ้าออกไป เช่น ยื่นมือ ยื่นซอง มุขยื่นออกจากตัวอาคาร
- แก้ว หมายถึง น. โดยปริยายหมายถึงสิ่งที่เคารพนับถือยิ่ง ในคำว่า แก้วทั้ง ๓ อันหมายถึง พระรัตนตรัย, หรือใช้ประกอบคำนามให้หมายความว่าสิ่งนั้นมีค่ามาก เป็นที่รัก หรือดีเยี่ยม เช่น นางแก้ว ช้างแก้ว ม้าแก้ว ลูกแก้ว, หรือใช้เรียกของใสบางชนิด เช่น กระดาษแก้ว ผ้าแก้ว ข้าวเหนียวแก้ว.
- ให้ หมายถึง ก. มอบ เช่น ให้ช่อดอกไม้เป็นรางวัล, สละ เช่น ให้ชีวิตเป็นทาน, อนุญาต เช่น ฉันให้เขาไปเที่ยว
- วานร หมายถึง [วานอน] น. ลิง (ป., ส.).
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน ยื่นแก้วให้วานร ในประโยค
1. เห็นว่าเขากำลังลำบากไม่มีงานทำ แล้วยังมีลูกต้องเลี้ยงก็เลยไปสอนวิชาชีพจะได้เลี้ยงตัวเองได้ แต่ก็เหมือนยื่นแก้วให้วานร เพราะสุดท้ายเขาก็รักสบายมากกว่า.2. สิ่งของมีค่าย่อมจะมีเวลาของมัน หรือต้องรู้จักวิธีใช้ หรือจะมอบให้ผู้ใด ก็ต้องเลือกคนรับที่รู้คุณค่า เพราะหากยังไม่ถึงเวลา หรือคนได้รับไม่รู้จักใช้ ก็ไร้ประโยชน์ เหมือน ยื่นแก้วให้วานร และมักจะทำให้สิ่งของนั้นเกิดความเสียหาย เพราะลิงก็เปรียบ เหมือนคนที่ไม่รู้คุณค่าของแก้วในที่นี้จะเปรียบเหมือนแก้วแหวนเงินทองนั่นเอง ก็ย่อมจะเล่นซุกซนทำให้เสียหาย หรือสูญหาย ได้
3. ยื่นแก้วให้วานร หมายถึง เอาของมีค่าหรือของดีไปให้กับคนที่ไม่รู้จักค่าของของนั้น ทำให้เปล่าประโยชน์ ความหมายอย่างเดียวกับ "ไก่ได้พลอย"
4. ฉันอุตส่าห์เอาเล็กเชอร์ของฉันให้เจ้าคริตไปอ่านก่อนสอบ แต่ก็เหมือนยื่นแก้วให้วานร เพราะมันไม่อ่านเลย กลับไปหาหนังสืออะไรมาอ่านก็ไม่รู้
5. ดูลูกชายเราสิคุณ ซื้อไอโฟนรุ่นใหม่มาให้ผม แต่ก็เหมือนยื่นแก้วให้วานรนั่นแหละ เพราะผมใช้ไม่เป็น ใช้เป็นแต่โทรออกและรับสายเท่านั้น
6. พวกคุณดูป้า ๆ แผนกนั้นซิ เจ้านายอุตส่าซื้อคอมพิวเตอร์รุ่นใหม่ล่าสุดพร้อมซอฟแวร์บัญชีชั้นยอดให้ แต่ก็เหมือนยื่นแก้วให้วานรเลย เพราะแกก็ยังใช้พิมพ์ดีดและเครื่องคิดเลขเหมือนเดิม
7. ต่อให้ผลิตภัณฑ์หรือบริการของคุณดีแค่ไหน หากได้รับการนำเสนอไปยังกลุ่มเป้าหมายที่ไม่ใช่ ก็ไม่ต่างกับสุภาษิตที่ว่า ยื่นแก้วให้วานร .
8. เครื่องประดับมุกต่างๆ อาจเปรียบเหมือน "เอาสร้อยไข่มุกสวมให้สุกร" เหมือนสำนวน "ยื่นแก้วให้วานร" =เอาของมีค่าไปให้กับคนที่ไม่รู้ค่าของมัน
9. ยื่นแก้วให้วานร = Cast your pearls before swine = การให้ของมีค่ากับคนที่ไม่รู้ค่าย่อมไม่เกิดความหมายหรือเกิดประโยชน์ใด ๆ.
10. เดรัจฉานย่อมไม่รู้ว่าของสิ่งไหนมีราคาหรือไม่มีราคา เมื่อใครยื่น อะไรให้ก็นําไปกัดไปแทะกินนึกว่าเป็นอาหาร ยื่นแก้วให้วานร จึงหมายความว่า ให้ของมีค่าแก่คนที่ไม่รู้จักค่า ของสิ่งนั้น
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔