สำนวนดังกล่าวใช้ในการเปรียบเปรยถึงคนที่พูดออกมาแต่คนฟังไม่สามารถที่จะจับหาสาระอะไรใด้ พูดวกไปวนมาจนไม่รู้ว่าส่วนไหนสำคัญหรือส่วนไหนที่ควรพูด การพูดแบบ น้ำท่วมทุ่งนั้นเป็นการสื่อสารที่ไม่มีประสิทธิภาพแสดงได้ถึงความรู้ของผู้พูดเองว่าไม่ได้รู้ในเรื่องนั้นจริง มีปัญหาในการสื่อสารกับผู้ฟังซึ่งทำให้เสียเวลาเปล่าทั้งผู้พูดและผู้ฟัง ดังนั้นก่อนที่จะพูดหรือสื่อสารกับผู้ฟังนั้นเราควรที่จะเตรียมข้อมูลในเรื่องที่จะพูดให้กระชับ ตรงประเด็น สามารถที่จะสื่อสารให้ผู้ฟังสามารถเข้าใจได้เป็นเรื่องๆไป
- น้ำ หมายถึง น. สารประกอบซึ่งมีองค์ประกอบเป็นธาตุไฮโดรเจนและออกซิเจนในอัตราส่วน ๑ : ๘ โดยนํ้าหนัก เมื่อบริสุทธิ์มีลักษณะเป็นของเหลว ใส ไม่มีสี กลิ่น รส มีประโยชน์มาก เช่นใช้ดื่ม ชำระล้างสิ่งสกปรก, โบราณถือว่าเป็น ธาตุ ๑ ในธาตุ ๔ คือ ดิน นํ้า ไฟ ลม, ใช้เรียกสิ่งอื่นที่มีลักษณะเป็นนํ้าหรือเหลวเหมือนนํ้า เช่น นํ้าตา นํ้าปลา นํ้าส้ม
- ท่วม หมายถึง ก. ไหลหลาก บ่า หรือเอ่อท้นจนลบพื้นที่หรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น นํ้าท่วมทุ่ง นํ้าท่วมฝั่ง, ซาบซึมไปทั่ว เช่น เหงื่อท่วมตัว, โดยปริยายหมายถึงลักษณะที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น หนี้ท่วมตัว ความรู้ท่วมหัว.
- ทุ่ง หมายถึง น. ที่ราบโล่งใช้เพาะปลูก เช่น ทุ่งไร่ทุ่งนา หรือใช้ประกอบพิธีต่าง ๆ เช่น ทุ่งพระเมรุ.
- ผักบุ้ง หมายถึง น. ชื่อไม้เถาชนิด Ipomoea aquaticaForssk. ในวงศ์ Convolvulaceae ทอดเลื้อยตามพื้นดินหรือบนผิวนํ้า ดอกสีขาวหรือม่วงอ่อน ลำต้นกลวง ยอดกินได้ เรียก ผักบุ้ง, พันธุ์ดอกขาว เรียก ผักบุ้งจีน, คำสุภาพ เรียก ผักทอดยอด.
- โหรงเหรง หมายถึง [โหฺรง, โหฺรงเหฺรง] ว. มีน้อย, บางตา, เช่น โหรงตา คนดูโหรงเหรง, โกร๋งเกร๋ง หรือ โกร๋นเกร๋น ก็ว่า.
ที่มาของสำนวน “น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง” นั้นมาจากในหน้าฝนที่ฝนตกมากจนทำให้น้ำขังในทุ่งนาจำนวนมาก จนทำให้ต้นผักบุ้งเจริญเติบโตได้ดีมากกว่าปกติ ในบรรดาพืชที่ขึ้นในน้ำตามธรรมชาตินี้ผักบุ้งซึ่งเป็นผักยอดนิยมของชาวบ้านขึ้นรวมอยู่ด้วย แทบทุกวันชาวบ้านมักพาย(หรือถ่อ)เรือออกไปในทุ่งเพื่อเก็บผักต่างๆมาประกอบอาหาร ซึ่งส่วนใหญ่ก็คือผักบุ้งนั่นเอง ดังนั้นชาวไทยในอดีตจึงเลือกผักบุ้งมาใช้ในสำนวน “น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง”
ตัวอย่างการใช้งานสำนวนไทยที่กล่าวว่า “น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง”
1. ฉันฟังเธอพูดเป็นน้ำท่วมทุ่งผักบุ้งโหรงเหรงมานานแล้ว เมื่อไหร่จะเข้าเรื่องได้ซักที2. ไปนั่งฟังประยุทธบรรยายอยู่ 2 ชั่วโมง แต่ไม่ค่อยได้เนื้อหาสาระ พูดเป็นน้ำท่วมทุ่งผักบุ้งโหรงเหรง จนผู้เข้าฟังบรรยายหลายๆคน ต้องทยอยเดินออกจากห้อง
3. น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง นิยมใช้กับคนที่ชอบพูด พูดมาก พูดได้ทั้งวัน แต่มักหาสาระไม่ค่อยได้ เรียกได้ว่า พูดมีแต่น้ำ ไม่มีเนื้อ นั่นเอง คนจำพวกนี้มักเป็นคนอวดรู้ ชอบแสดงตนว่ารู้ดีไปหมดทุกเรื่อง แต่พอพูดเข้าจริงๆกลับพบว่า ไม่ได้มีความรู้ในเรื่องนั้นๆเลย จึงพูดได้แต่น้ำ หาสาระไม่ค่อยจะได้
4. นี่ประยุทธ การพูดจาไม่มีสาระ พูดเยอะ พูดมาก แต่ไม่มีใจความสำคัญที่มีประโยชน์ เหมือน น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง พูดไปเรื่อยๆ ไม่่มีอะไรที่เป็นประโยชน์ ผู้คนมักจะขาดความเชื่อถือ และไม่มีใครอยากฟังหรือคบหา เพราะมีแต่ความน่ารำคาญ
5. ประยุทธเธอต้องรู้ก่อนว่า การพูดให้มีความน่าสนใจ ต้องศึกษาหาข้อมูล เป็นอย่างดี และศึกษาวิธีการพูดให้มีความน่าฟัง การพูดเยอะ พูดมาก แต่ไม่มีสาระ เหมือน น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง นั้นไม่มีประโยชน์ทั้งต่อตัวเอง และคนฟัง เพราะคนฟังไม่ได้สาระความรู้อะไร ไม่ใช่สำรากอะไรออกมาแต่ละอย่างไม่มีสาระอันใดเลย
6. ซึ่งในภาพรวมเห็นว่าเป็นการตั้งงบประมาณแบบ “น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง” หรือ “ประชานิยมท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง” เพราะมุ่งเน้นประชานิยม
7. น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง. การเมือง รัฐบาล. ฟังมายืดยาว หาสาระใด ๆ ไม่ได้ สรุปใครเป็นฝ่ายบิดเบือนประเด็นกันแน่ อนาถใจ นายกไทย.
8. น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง หมายถึง คนที่พูดมาก แต่ถ้อยคำที่พูดนั้นได้เนื้อความน้อยหรือมีสาระเพียงนิดเดียว สำนวนนี้เรามักใช้พูดสั้น ๆ ว่า “ น้ำท่วมทุ่ง “ หรือ ” พูดเป็นน้ำท่วมทุ่ง “ เสียส่วนมาก แต่ก็เป็นความหมายชัดเจนอย่างว่าดี
9. วิปฝ่ายค้านฉะแหลกร่าง พ.ร.บ.งบปี 55 น้ำท่วมทุ่งผักบุ้งโหรงเหรง เน้นนโยบายประชานิยมหาเสียงมากกว่ามุ่งแก้วิกฤติน้ำท่วม.
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔