สำนวน หน้าสิ่วหน้าขวาน ใช้ในการเปรียบเปรยถึง กำลังตกอยู่ในสภาวะวิกฤติ ต้องใช้ความระมัดระวังในการที่จะทำสิ่งต่างๆ ต้องจดจ่อ และตัดสินใจให้เด็ดขาด โดยอยู่บนพื้นฐานของความรู้ และเข้าใจ ไม่ใช่ใช้อารมณ์ในการตัดสินสิ่งต่างๆ ซึ่งอาจจะทำให้เสียหายได้
ที่มาของสำนวน หน้าสิ่วหน้าขวาน สิ่ว คือ เครื่องมือของช่างไม้หรือช่างทองเป็นต้น เป็นเหล็กแบน ๆ ปลายคม มีด้ามสำหรับใช้ค้อนเป็นต้นตอกเพื่อให้ปลายสิ่วเจาะ เซาะ หรือดุนไม้หรือวัตถุต่าง ๆ ให้เป็นร่องหรือเป็นรูปตามต้องการ. หน้าสิ่ว หมายความว่า อยู่หน้าคมสิ่ว อาจจะโดนคมสิ่วได้ง่าย ๆ ขวาน คือเครื่องมือสำหรับตัด ฟัน ผ่า หรือถากไม้ ทำด้วยเหล็กมีสันหนาปลายคม มีด้ามไม้สำหรับจับ. หน้าขวาน ก็หมายถึง อยู่หน้าคมขวาน
เวลาที่ช่างไม้กำลังใช้สิ่วหรือขวานทำงานอยู่ เรามักจะห้ามไม่ให้ใครเข้าไปใกล้อยู่ตรงหน้าคมสิ่วคมขวาน เพราะอาจพลาดพลั้งได้รับอันตรายได้ จึงมีสำนวนเปรียบเทียบภาวะที่อยู่ในระยะอันตราย เช่นกำลังมีความขัดแย้ง ว่า หน้าสิ่วหน้าขวาน เช่น อย่าเพิ่งให้หัวหน้าเข้าไปเจรจาตอนนี้เลย ทั้งสองฝ่ายกำลังทะเลาะกันอยู่ หน้าสิ่วหน้าขวานอย่างนี้อันตราย จะเจ็บตัวกลับมาเปล่า ๆ.
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวนหน้าสิ่วหน้าขวาน ในประโยค
1. คนไทยกับ “อารมณ์ขัน” หน้าสิ่วหน้าขวานก็ขันได้ ในท่ามกลางบรรยากาศอันโกรธขึ้งขุ่นมัวด้วยความไม่พอใจกับพฤติกรรมของคนใหญ่คนโตในบ้านเรา ทั้งในภาครัฐและภาคเอกชนที่เป็นข่าวอยู่ในขณะนี้.2. *จริง ๆ “โมนิก้า” มีมุมมองต่อตลาดหุ้นไทยเป็น “บวก” เสมอมา แต่เหตุการณ์หลายอย่างที่เกิดขึ้นในช่วงหน้าสิ่วหน้าขวานทำให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ว่าแทบไม่มีความ.
3. ผมขอย้ำอีกครั้งว่าผมเป็นคนจิตใจดี มีเมตตานะครับ แต่ในสถานการณ์จำเป็นยามหน้าสิ่วหน้าขวานที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้แล้ว คนอย่างผมกล้าพอที่จะเผชิญหน้า .
4. “ลุงตู่” รักทุกคน. ช่วงหน้าสิ่วหน้าขวาน นายกฯ ประเทศไทย ต้องคิดเองทำเองทุกเรื่อง. ประชุม ครม.ต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา สั่งให้ มหาดไทยใช้งบให้เต็มที่
5. หน้าสิ่วหน้าขวาน - การตัดสินใจเลือกอะไรสักอย่าง เมื่อเลือกไปแล้วรู้ว่าเลือกผิด บางคนมีโอกาสแก้ตัว แต่บางคนไม่แม้แต่จะได้เอ่ย คำลา.
6. ช่วงนี้ต้องเกาะติดสถานการณ์ไว้หน่อย หน้าสิ่วหน้าขวานนะเนี่ย อาจเกิดสงครามมหาเอเซียอาคเนย์ก็ได้ ใครจะรู้.
7. ขณะนี้ ไอซ์แลนด์ต้องเผชิญสถานการณ์หน้าสิ่วหน้าขวานเพราะต้องแบกภาระทางเศรษฐกิจของประเทศ ที่เดิมพันกับสภาพเศรษฐกิจในอีก 10 ปีข้างหน้า.
8. ไม่มีนายกฯของประเทศไทยคนไหนที่เป็นแล้วสบาย ยิ่งเข้ามาในช่วงหน้าสิ่วหน้าขวานด้วยแล้ว ย่อมมีทั้งที่ชมและตำหนิ. เอาเป็นว่าเรื่องความสงบเรียบร้อย .
9. เพราะว่าขณะที่อยู่ในช่วงหน้าสิ่วหน้าขวานกับเกาหลีเหนือที่กำลังจะทดสอบอาวุธ ปรากฎว่ากองเรือรบทรัมป์อามาร์ดาที่จะส่งมาช่วยเกาหลีใต้ยันเกาหลีเหนือ .
10. อาแจ็กซ์อาจกดดันเมื่อโดนสเปอร์ส ลุยใส่ ทว่าต่อให้หน้าสิ่วหน้าขวานแค่ไหนก็ยังมีวินัยเกมรับ พวกเขาไม่เปิดโอกาสแก่คู่ต่อสู้เลย เกมนี้มีผู้เล่นหลายรายทำผลงานน่าผิดหวัง
11. คนที่ฉลาดด้านอารมณ์รอดพ้นหน้าสิ่วหน้าขวานได้ดีกว่าคนเก่ง แต่เขลาด้านอารมณ์มากมายหลายเท่า ยิ่งรอบตัวเต็มไปด้วยความยากเย็น ปัญหารุมล้อมมากเท่าไร.
12. นักลงทุนนักพัฒนาที่ดิน สถาบันการเงิน นักเรียน นิสิต นักศึกษาที่สนใจด้านอสังหาริมทรัพย์สักหน่อยนะครับ ในยามหน้าสิ่วหน้าขวานที่ตลาดอสังหาริมทรัพย์พร้อม.
13. ช่วยกู้สถานการณ์ฉุกเฉิน. ในยามหน้าสิ่วหน้าขวาน คุณเกิดมีเรื่องฉุกเฉินต้องเข้าโรงพยาบาล แต่บังเอิญตอนนั้นคุณมีเงินสดไม่พอ ก็ได้วงเงินบัตรเครดิตนี่แหละที่ช่วยกู้สถานการณ์ไว้ก่อน.
14. ถึงแม้จะเป็นช่วงหน้าสิ่วหน้าขวานแต่ภาพที่ออกมานั้นน่ารักมากๆเพราะเจ้าหน้าที่ 1 คน ต้องหอบหิ้วเด็กๆใส่กระเป๋าหน้าเหมือนจิงโจ้ แต่คราวละ 3 คน.
15. หลังพ้นสถานการณ์หน้าสิ่วหน้าขวาน ลูกเรือ ดิสคัฟเวอรี รอดจากขยะอวกาศคุกคามมาได้ แต่ก็ยังต้องเผชิญปัญหาน่าปวดหัว .
อ้างอิง : สำนักงานราชบัณฑิตยสภา