- อย่า หมายถึง [หฺย่า] ว. คำประกอบกริยาบอกความห้ามหรือไม่ยอมให้ทำการต่าง ๆ.
- ไว้ใจ หมายถึง ก. มอบความเชื่อความมั่นใจให้, วางใจ, เช่น ไว้ใจให้เก็บรักษาเงิน ไว้ใจให้ดูแลบ้าน, ไว้วางใจ ก็ว่า.
- ทาง หมายถึง น. ที่สำหรับเดินไปมา, แนวหรือพื้นที่สำหรับใช้สัญจร, เช่น ทางบก ทางนํ้า ทางอากาศ ทางเดินรถ ทางเท้า ทางข้าม ทางร่วม ทางแยก ทางลาด ทางโค้ง
- วางใจ หมายถึง ก. เชื่อใจ, ไว้ใจ, เช่น อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง.
- คน หมายถึง น. มนุษย์.
- จะ หมายถึง เป็นคำช่วยกริยาบอกอนาคต เช่น จะไป จะอยู่.
- จนใจ หมายถึง ก. หมดทาง เช่น จนใจ คือ ไม่มีทางที่จะทำได้อย่างคิด, จนตรอก คือ ไม่มีทางไป, จนแต้ม คือ ไม่มีทางเดินหรือไม่มีทางสู้, จนมุม คือ ไม่มีทางหนี.
- เอง หมายถึง ว. คำเน้นแสดงว่าไม่ใช่ผู้อื่นหรือสิ่งอื่น เช่น ฉันเอง เป็นธรรมดาอยู่เอง
ยกตัวอย่างให้เห็นดังเช่น ในวรรณคดีเรื่อง พระอภัยมณี ของสุนทรภู่ มีวรรคทองตอนหนึ่งว่า “แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์ มันแสนสุดลึกล้ำเหลือกำหนด ถึงเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด ก็ไม่คดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน” ซึ่งสะท้อนให้เห็นจิตใจของมนุษย์ว่ามีความซับซ้อนเกินกว่าที่เราจะคาดคิดได้ หรือในโคลงโลกนิติบทหนึ่งที่ว่า “พระสมุทรสุดลึกล้น คณนา สายดิ่งทิ้งทอดมา หยั่งได้ เขาสูงอาจวัดวา กำหนด จิตมนุษย์นี้ไซร้ ยากแท้หยั่งถึง” ก็เช่นเดียวกัน ที่แม้มหาสมุทรจะลึกหรือภูเขาจะสูงเพียงใด ก็ยังวัดความลึกหรือความสูงได้ แต่จิตใจของมนุษย์นั้นยากนักที่จะหยั่งรู้
อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง ภาษาอังกฤษ
สำนวนไทยดังกล่าวมีความหมายตรงกันกับสำนวนในภาษาอังกฤษที่กล่าวว่า “Every one’s faults are not written in their foreheads.” ซึ่งแปลว่า “ความผิดพลาดของทุกคนไม่ได้เขียนไว้ที่หน้าผาก” ที่หมายถึงทุกคนนั้นมีความผิดพลาดเสมอ และเราจะไม่มีทางรู้เลยว่าเขาเป็นคนเช่นไร ดังนั้นจงอย่าได้ไว้ใจใครง่ายๆนั่นเอง ซึ่งตรงกับสำนวนไทยที่กล่าวว่า อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง นั่นเองตัวอย่างการใช้งาน สำนวนไทย อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง
- อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง. สิ่งที่เจ็บช้ำที่สุดของคนที่ขึ้นชื่อว่าเป็นพ่อแม่ หนีไม่พ้นคือเรื่อง "ลูก" เป็นใครก็ต้องช้ำเมื่อลูกที่สุดหวงแหน
- เป็นคำที่ใช้ได้ตลอดกาล โดยเฉพาะสมัยนี้ค่อนข้างจะเห็นชัด สร้างภาพลวงตาเก่ง ... อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง “ จะไว้ใจใครก็อย่าถึงกับวางใจเลย
- อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง โห แค่อ่านก็เจ็บแล้วอ่ะ แต่คิดๆไป นอกจากจะเป็นการทำนายในทางร้ายได้แล้ว ข้อความนี้ยังสอนใจได้ดีอย่างหนึ่ง นั่นคือ... "อย่าไว้ใจใครมากไปกว่าตัวเอง"
- เตือน “ลุงตู่” อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง … ... เกมต่อรองเก้าอี้รัฐมนตรียังห้ำหั่นกันต่อไปไม่จบสิ้น แม้จะได้ตัวประธานสภา ... หรือแม้แต่เจ้าตัวเองก็บ่นกระปอดกระแปดว่าสุขภาพไม่ดี อาจไปต่อกับ”ลุงตู่”ไม่ไหว นั่นก็ล้วนเป็นอาการป่วยทางใจมากกว่า!
- อุทาหรณ์สอนหญิง อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จำไว้ภัยใกล้ตัว!! ... ชายคนนี้เล่าว่า ครอบครัวของเค้า มีพี่น้องสองคน ตัวเองเป็นพี่ชายคนโต และมีน้องสาวคนหนึ่ง ชื่อ แอน ... แอนก็ระแคะระคาย ถึงพฤติกรรมของแฟนหนุ่มที่ดูเปลี่ยนไป จนในที่สุด. ... ไม่เคยพอ ปิดกลั้นตัวเองในโลกเงียบทั้งที่มีผู้คนมากมายพร้อมที่จะเดินเข้ามารักษาแผลใจให้กับเธอ
- อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคนแปลกหน้า ยุคนี้การสอนลูกให้รู้จักระมัดระวังภัยรอบตัวเป็นสิ่งสำคัญค่ะ โดยเฉพาะภัยซ่อนเร้นจากคนแปลกหน้าที่มักจะมาหลอกลวงลักพาตัวเด็กจนเป็นข่าวน่า ... “ให้หนูเชื่อความรู้สึกของตัวเอง ถ้ารู้สึกไม่ค่อยดีกับใครบางคน หรือมีใครทำให้อึดอัดใจ
- ''อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง'' ข้อมูลสำคัญทั้งหมดนี้ น้องๆควรเก็บหรือจดบันทึกไว้ ในที่ที่เป็นความลับมีแต่ตัวเราเองเท่านั้นที่รู้
- อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง จะห้อยโตงเตง เหมือนรังต่อ-แตน
- อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจเขา จะเศร้าใจเอง ... เรื่องราวความชอกช้ำใจเพราะถูกหลอก หรือเพราะหลงไว้ใจจนไม่ระแวง เป็นเรื่องที่ได้ฟังจากลูกค้าอยู่เรื่อยๆ เลยค่ะ ... ซึ่งเมื่อลองเลียบเคียงดูก็พบว่าตัวเธอเองก็ไม่ค่อยมั่นใจในคนรัก ...
- เชื่อใจหรือไว้ใจอะไรไม่ค่อยได้ โบราณว่าไว้ว่า "อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน" แต่ช่วงนี้หากจะเปลี่ยนใหม่ให้เหมาะกับสถานการณ์น่าจะเป็น "อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจน้ำ" ... ทำให้กลายเป็นประเด็นที่ทำให้คนตกใจกลัวจนเกินเหตุ เช่นมีวันหนึ่งทางรัฐบาลประกาศว่า ... จึงสรุปเอาเองว่าน้ำคงไม่ท่วม เหตุการณ์บางอย่างอาจซ้ำรอยประวัติศาสตร์ได้ ...