- น้ำขึ้น หมายถึง น. นํ้าในทะเลและแม่นํ้าลำคลองที่มีทางติดต่อโดยตรงกับทะเลหรือได้รับอิทธิพลจากนํ้าทะเลเป็นต้นที่มีระดับนํ้าสูงขึ้น ในวันหนึ่ง ๆ ตามปรกตินํ้าจะขึ้น ๒ ครั้ง และนํ้าขึ้นครั้งแรกจะมีระดับสูงกว่าขึ้นครั้งที่ ๒.
- ให้ หมายถึง ก. เป็นคำช่วยกริยา บอกความบังคับหรืออวยชัยให้พรเป็นต้น เช่น แม่บอกให้ลูกไปนอน ขอให้เจริญรุ่งเรือง ขอให้เดินทางโดยสวัสดิภาพ แต่งตัวให้สวย ๆ นะ.
- รีบ หมายถึง ว. รวดเร็ว, ไม่รอช้า, เช่น เดินรีบ ๆ หน่อยเดี๋ยวฝนจะตก กินรีบ ๆ จะติดคอ.
- ตัก หมายถึง ก. เอาภาชนะช้อนสิ่งของขึ้นจากที่เดิม เช่น ตักนํ้า ตักแกง ตักดิน.
ในสมัยโบราณนั้นเราใช้น้ำคลองในการใช้เพื่ออุปโภคและบริโภคกันในครัวเรือน เมื่อถึงระยะเวลาที่น้ำขึ้นในช่วงที่น้ำหนุนสูงจากทะเลหนุนเข้ามา จะทำให้น้ำในแม่น้ำลำคลองยกระดับสูงขึ้นทำให้น้ำในคลองใสสะอาด ซึ่งช่วงนี้เหมาะแก่การตักน้ำมากักเก็บไว้เพื่อใช้งานเพราะน้ำจะขึ้นไม่นาน ดังนั้นควรรีบตักจะได้มีน้ำใช้ทันเวลานั่นเองน้ำขึ้นในที่ นี้หมายถึงโอกาสที่มาถึง. คำว่า ให้ บอกความบังคับหรือแนะนำแกมบังคับ. สำนวนนี้จึงมีความหมายว่า เมื่อมีโอกาสหรือเมื่อโอกาสมาถึงก็จงรีบทำ
น้ำขึ้นให้รีบตัก ภาษาอังกฤษ
สำนวนดังกล่าวมีความหมายเทียบเคียงได้กับสำนวนในภาษาอังกฤษที่ว่า “Make Hay While the Sun Shines แปลว่า ทำฟางตอนพระอาทิตย์ส่องแสง” ซึ่งมีความหมายคล้ายกันสามารถเทียบเคียงกันได้ ซึ่งการทำฟางในต่างประเทศนั้นจะทำการตัดหญ้าแล้วตากให้แห้งเมื่อแห้งแล้วถึงจะทำการอัดก้อน ซึ่งนิยมตากกันตั้งแต่ตอนเช้า จนถึงก่อนมืดถึงจะมีแดด และต้องรีบทำเพราะว่าแดดจะหมดไปก่อน ดังนั้นจึงมีความหมายใกล้เคียงกันกับคำพังเพยไทยที่ว่า น้ำขึ้นให้รีบตัก นั่นเองตัวอย่างการใช้งาน สำนวนคำพังเพย น้ำขึ้นให้รีบตัก
- ตอนนี้ข้าวกำลังราคาดี รีบขายเสียให้หมดยุ้งเถอะ อย่ามัวกักตุนไว้เลย น้ำขึ้นให้รีบตัก ถ้าน้ำลงแล้วจะพลาดโอกาส.
- ดาราคนนี้ถือคติน้ำขึ้นให้รีบตัก เห็นว่าตนเองกำลังเป็นที่นิยมก็ต้องรีบรับงานแสดงมาก ๆ.
- น้ำขึ้นให้รีบตัก! Aquaman 2 ได้รับการพัฒนาแล้ว ด้วยความสำเร็จบนตารางบ็อกซ์ออฟฟิศของ Aquaman ของผู้กำกับ เจมส์ วาน ที่กวาดรายได้ทั่วโลกไปกว่า 1 พันล้านเหรียญ ...
- น้ำขึ้นให้รีบตัก.อย่ารอให้ลูกค้าเข้ามาแต่ฝ่ายเดียว. การทำธุรกิจบางครั้งก็ต้องวิ่งเข้าหาลูกค้าบ้าง โบชัวร์ส่งหรือยังถ้ายังไม่ส่งก็รีบทำซะ .
- ชูวิทย์ รอดูวันแพแตก -เมื่อวันที่ 28 มิ.ย. นายชูวิทย์ กมลวิศิษฎ์ โพสต์บทความวิเคราะห์อันดุเดือดในเฟซบุ๊ก ถึงปมร้อนการจัดโผครม.ว่า “น้ำขึ้นให้รีบตัก
- น้ำขึ้นให้รีบตัก... "ซูซี่"เลื่อนงานแต่งอีกยาว มีงานรุมเข้ามาอย่างต่อเนื่องจนนักแสดงสาว "ซูซี่-สุษิรา แน่นหนา" ไม่ค่อยมีเวลาให้หวานใจสักเท่าไรนัก ล่าสุดเจอเจ้าตัว เลยสอบถามถึงเรื่องนี้.
- 'นุ่น-รมิดา' พี่แย้ม จากบุพเพสันนิวาส ยอมรับช่วงนี้น้ำขึ้นให้รีบตัก เพราะชื่อเสียงเป็นสิ่งไม่แน่นอน แพลนแต่ง 'หลุยส์' อาจเลื่อนเพราะงานเยอะ
- "การภาวนา ต้องใช้หลักน้ำขึ้นให้รีบตัก มีแรงก็รีบภาวนา อย่ารอให้แก่ อย่ารอให้เจ็บ บางคนรอจนถึงตาย พอใกล้จะตาย ญาติจะมาบอก มาบอกหลวงพ่ออย่างนี้ ว่าคนนี้ใกล้จะตายแล้ว .
- น้ำขึ้นให้รีบตัก!'หมาก'ฟิตถ่ายละคร 7 วันรวด หมาก ปริญ พระเอกสุดฮอตช่อง 3 เร่งเมคมันนี่เดินสายถ่ายละคร 7 วันรวด หลังเพิ่งทุบกระปุกควักเงิน 3 ล้านบาท ซื้อที่ดินและต่อเติมบ้านที่ จ.ลำปาง.
- หมอช้าง-ทศพร เผย 'ราศีเมถุน' ดวงกำลังรุ่ง น้ำขึ้นให้รีบตัก! หมอช้าง-ทศพร ศรีตุลา เผย ดวงของ 'ราศีเมถุน' (เกิดระหว่างวันที่ 15 มิถุนายน - 16 กรกฎาคม) ในเดือนกันยายนนี้ว่า เป็นเดือนที่เหมาะสำหรับขยับขยายครอบครัว
- น้ำขึ้นให้รีบตัก !! นักธุรกิจจีนเร่งตีตลาดรถยนต์ในประเทศมาเลเซีย. บริษัทรถยนต์หลายแห่งของจีนคาดการณ์ว่านโยบายรถยนต์แห่งชาติของประเทศมาเลเซีย
- โอกาสดี ๆไม่ได้มาบ่อย ๆ เหมือนกับสำนวนไทยที่บอกว่า "น้ำขึ้นให้รีบตัก" ใครที่อยากรวย กำลังมองหาวิธีการเก็บออมเงินหรือการลงทุนเพื่ออนาคต ลองอ่านเหตุผล.ดี ๆ ที่ควรออมด้วยการซื้อทองคำ
- น้ำขึ้นให้รีบตัก ช่อง 7 ชวนเพื่อนอินไปฟินกับนายหัว ดังจนฉุดไม่อยู่ทีเดียว สำหรับละครโรแมนติดดราม่าเข้มข้น สัมปทานหัวใจ ที่นาทีนี้ เรียกได้ว่า ไปทางไหน มีแต่คนอยากไปติดเกาะกับ นายหัวนาบุญ
อ้างอิง พจนานุกรมไทย