สำนวนสุภาษิตไทยคำว่า เข้าตามตรอก ออกตามประตู เป็นคำที่คนโบราณท่านใช้สอนให้คนเรารู้จักการรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีที่ถูกต้องดีงาม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการรักใคร่ชอบพอกับหญิงสาวคนใด ควรเข้าหาผู้ใหญ่เพื่อแนะนำตนเอง ไปลามาไหว้ ไม่แอบคบกันหรือแอบทำอะไรที่ไม่เหมาะสม ซึ่งนอกจากจะไม่ถูกต้องตามประเพณีแล้ว ยังเป็นการไม่ให้เกียรติผู้ใหญ่และไม่ให้เกียรติฝ่ายหญิงด้วย
การกระทำดังกล่าวจะสิ่งผลดีทั้งสองฝ่าย โดยไม่ตกเป็นที่ครหานินทาของผู้อื่นโดยไม่จำเป็น และเป็นที่ติฉินนิทา ทำให้เสื่อมเสีย ซึ่งเมื่อชื่อเสียงเสียไปแล้วนั้นก็ยากมากที่จะกู้กลับมา หรือทำให้คนที่ตัดสินว่าคุณผิดไปแล้วนั้นสามารถที่จะเข้าใจคุณให้ถูกต้องได้นั่นเอง สำนวนดังกล่าวเป็นสำนวนที่ใช้ในการเตือนใจผู้คนให้พึงระมัดระวังในการคบกัน เป็นการปรามไม่ให้ทั้งสองนั้นออกนอกลู่นอกทางชิงสุกก่อนห่ามจนทำให้ผู้ใหญ่เสียหน้าได้
- เข้า หมายถึง ก. อาการที่เคลื่อนไปข้างในหรือทำให้เคลื่อนไปข้างใน เช่น เข้าบ้าน เข้าถํ้า เอาหนังสือเข้าตู้, เคลื่อนมาสู่, มาถึง, เช่น รถด่วนเข้า ๑๐ นาฬิกา พระศุกร์เข้า, สิง เช่น ผีเข้า เจ้าเข้า
- ตาม หมายถึง ก. ไปหรือมาข้างหลังหรือภายหลังโดยลำดับของสิ่งหรือเหตุการณ์ที่มีมาก่อน เช่น ตามเขาไป แล้วจึงค่อยตามมา ตามเหตุการณ์
- ตรอก หมายถึง [ตฺรอก] น. ทางแคบมีบ้านเรือนอยู่ ๒ ข้าง.
- ออก หมายถึง ก. อาการที่เคลื่อนไปข้างนอกหรือพ้นจากที่ปิดบัง เช่น เลือดออก แดดออก, เคลื่อนจากที่ เช่น รถออก
- ประตู หมายถึง น. ช่องทางเข้าออกของบ้านเรือนเป็นต้น มีบานเปิดปิดได้ เช่น ประตูบ้าน ประตูเมือง, ช่อง, ทาง, เช่น ไม่มีประตูสู้, โดยปริยายหมายถึงสิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ประตูฟุตบอล ประตูรักบี้, ช่องหรือโอกาสที่จะได้หรือเสียในการเล่นการพนันบางชนิด อย่างถั่ว โป ไฮโล นํ้าเต้า เช่น ถูกประตูเดียว กิน ๓ ประตู
คำพังเพย หมายถึงถ้อย คําที่เรียบเรียงขึ้นมาเป็นความหมายกลาง ๆ คือ ไม่เน้นการสั่งสอน แต่ก็แฝงคติ
เตือนใจ หรือข้อคิดสะกิดใจให้นำไปปฏิบัติได้ และเนื้อหาของใจความนั้นก็ไม่จําเป็นว่าจะต้องเป็น
ความดี หรือความจริงแท้แน่นอน
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน เข้าตามตรอก ออกตามประตู”
เป็นการนำเอาสำนวน “เข้าตามตรอก ออกตามประตู” ไปใช้ในชีวิตจริงทั้งที่มีการใช้จริง และที่ปรากฤในหน้าสื่อต่างๆได้แก่- นาย ประยุทธ เป็นลูกเขยที่พ่อตาแม่ยายรัก เพราะเป็นคนนิสัยดี รู้จัก “เข้าตามตรอก ออกตามประตู” เป็นการให้เกียรติพ่อแม่ฝ่ายหญิง ไม่ทำให้เสียหน้า เพราะทำอะไรถูกต้องตามธรรมเนียมประเพณี
- การทำอะไรแบบ เข้าตามตรอก ออกทางประตู เหมือนที่คนส่วนใหญ่ คนในสังคม นิยมกัน ก็จะเป็นความสุขความสบายใจของผู้ทำ และผู้คนในสังคมก็จะให้การยอมรับ ไม่ตำหนิ ติฉิน นินทา เช่น การแต่งงานตามธรรมเนียมประเพณี แทนที่จะพากันหนี หรืออยู่กินกัน แต่ไม่แต่งงาน เป็นต้น
- ติดตามการวิเคราะห์ประเด็นนี้กับ ทีดีอาร์ไอ ในคิดยกกำลังสอง ตอน พัฒนา “เศรษฐกิจดิจิทัล” ต้องเข้าตามตรอก ออกทางประตู ...
- น้ำฝน รัก อาร์ม แฮปปี้ พ่อแม่ไฟเขียว เข้าตามตรอก ออกตามประตู น้ำฝน พัชรินทร์ แย้มความรัก อาร์ม พิพัฒน์ แฮปปี้เหมือนเดิม ชอบชวนกันเข้าวัดทำบุญ.
- เข้าตามตรอก ออกตามประตู !! “ชาคริต” ดอดพาว่าที่เจ้าสาว พบญาติผู้ใหญ่ แถมแหล่งข่าววงใน ยังเผยถึงฝ่ายหญิงว่าแท้จริงเธอทำอาชีพนี้ ?
- ประยุทธ์ เข้ามาเป็นนายกรัฐมนตรีได้ 4 ปีเศษ ก็ด้วยช่องทางที่ ไม่ปกติ ถ้าจะเป็นต่อ ยังต้องใช้ช่องทางที่ ไม่ปกติอีก เปรียบเสมือนไม่เข้าตามตรอก ออกตามประตู
- เข้าตามตรอก ออกตามประตู “ดีเจต้น สรพงษ์” เข้าบ้านสู่ขอ “ใหม่ สุคนธวา” กับครอบครัวอย่างเป็นทางการแล้ว เตรียมจะลั่นระฆังวิวาห์ในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้านี้แล้ว
- วันครอบครัว! 'เวียร์' เข้ากราบขอพรผู้ใหญ่ 'บ้านเบลล่า' ... เน้นเรียบง่าย เข้าตาม ตรอก ออกตามประตู และที่สำคัญยังไม่เคยมีข่าวเสียหายอออกมาแต่อย่างใด.
- "เต๋อ" ฉันทวิชช์ ธนะเสวี เล่าเหตุการณ์เมื่อคุณแม่ของเขาได้เจอ "ใหม่" ดาวิกา ... ไปเจอคุณแม่ของเขาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว เรียกว่าเขาตามตรอกออกตามประตูจริงๆ.
- “ห้ามชิงสุกก่อนห่าม” “รักแท้ต้องอิงผู้ใหญ่” “เข้าตามตรอก...ออกตามประตู” ที่กล่าวมานั้นเป็นสุภาษิตสอนหญิงที่สอนให้ผู้หญิงรักนวลสงวนตัว สอนให้ผู้ชาย
- วิธีเปิดตัวเข้าหาผู้ใหญ่อย่างไร ให้ประทับใจพ่อแม่แฟน สำนวนไทยที่ว่า “เข้าตามตรอก ออกตามประตู” นั้น ถ้าแปลไทยเป็นไทยให้เข้าใจอย่างสั้นๆ ก็คือขอให้ทำอะไรให้ถูกต้องตามธรรมเนียม .
- เบลล่า ไม่เขิน เวียร์ ดินเนอร์หวานพร้อมแม่ เผยเคยเจอกันบ่อย เค้าบอกว่า เค้าเข้าตามตรอก ออกตามประตู? ..ฟีดแบ็กเหมือนเป็นครั้งแรกที่ออกสื่อมั้ย? ... หนังเรื่องนี้ทำให้เค้าได้เข้าชิงนักแสดงนำของเอเชียด้วย?
- ประยุทธ คบหากับภรรยาในสมันก่อนนั้น ประยุทธเป็นคนชอบ “เข้าตามตรอก ออกตามประตู” ช่างน่ารักเสียจริง
- ประวิตร แอบคบกันกับนักข่าวสาวโดยไม่ให้ใครรู้ ทำนอกขนบธรรมเนียมนิยม “เข้าตามตรอก ออกตามประตู” เป็นคนที่ไม่ดีจนถูกชาวบ้านร้านตลาดนินทากันสนุกปากเลย